İntenet bağlantınızı yoxlayın...

1


Natiq Vahidov


Doldurmaq vacibdir

Sual 1 - 20

Uyğunluğu müəyyən edin.

 

Qrammatik norma pozulmuşdur.

 

Qrammatik norma pozulmamışdır.

1. Bəlkə də, borcu Əlinin hamıdan çox idi.

2. Şir ağzını yumub-açınca dağı Tülkü aşdı.

3. Bir çox insanlar  bizi hələ də başa düşmürlər.

4. Ayının balaları yuvanın ağzında dayanmışdı.

5. Əşrəfin dostları da direktorun otağının qarşısında toplaşmışdı.

6. Hər il şirin-şirin meyvə gətirən bu ağac artıq qurumuşdu.








Sual 2 - 20

Uyğunluğu müəyyən edin.

Budaq cümlədə zərflik işlənmişdir.

Baş cümlədə zərflik işlənmişdir.

1. Elə ki axşam düşürdü, hər kəs yığılırdı stolun başına.

2. O zaman qəbul edərəm, sözünlə əməlin bir olsun.

3. Əli getmək istəyirdi ki, birdən qabağını kəsdilər.

4. Hamı ona görə çalışırdı ki, nəticə ürəkaçan olsun.

5. Yayın əvvəlində gələn quşlar artıq yox idi, çünki havalar soyumuşdu.

 

6. Qəflətən güclü külək başladı, o dəqiqə evlərin damı yelləndi.

  7. Necə deyirdilər, biz də elə də edirdik.

 









Sual 3 - 20

Verilmiş nümunə ilə bağlı doğru fikirlərdir:

Bu bizi hərəkət etməyə qoymayan uğursuzluq və itki qorxusudur.

1. Feillərin yalnız birində, isimlərin isə hər birində yazılış və deyiliş fərqi vardır.

2. Həmcins xəbərlərdən biri isim, digəri ismi birləşmə ilə ifadə olunmuşdur.

3. Cümlədən bir sözü çıxarmaqla yalnız qrammatik əsasdan ibarət cümlə yaratmaq olar.

4. Hal şəkilçili sözlər fərqli feillə əlaqəyə girmişdir.

5. Yiyəlik hallı sözlə adlıq hallı sözlərin sayı eynidir.







Sual 4 - 20

Fərqləndirilmiş sözlərlə bağlı uyğunluğu müəyyən edin.

İki leksik şəkilçili sözdür.

Bir leksik şəkilçili sözdür.

1. O bizim işi ləngidir.

2. Onun bu hərəkəti hamını qorxudur.

3. Düşmənlə yanaşı dayanmışdı.

4. İsmi birləşməli  beş cümlə yazdı.

5. Bu döyüşü başladan Babək idi.

6. Yarışı bitirib təqdimata başladılar.








Sual 5 - 20







Sual 6 - 20

Fərqləndirilmiş sözlərdən biri verilən xüsusiyyətlərdən heç birinə uyğun deyil:

1. Təsriflənməyən sadə feil təsriflənən mürəkkəb feillə əlaqələnmişdir.

2. Kəmiyyət zərfliyi düzəltmə zərflə ifadə olunmuşdur.

3. Tərzi-hərəkət zərfliyi sadə zərflə ifadə olunmuşdur.

4. Mürəkkəb feil zərflik vəzifəsindədir.

5. Sadə feillə omonim ola bilir.







Sual 7 - 20







Sual 8 - 20

Şəxssiz cümlələri müəyyən edin.







Sual 9 - 20

“Əziz həmvətənlər Hörmətli soydaşlar Mən Sizə bütün dünya azərbaycanlılarının kədər və hüznlə qeyd etdiyi soyqırımı qurbanlarını anma günü 31 mart münasibətilə müraciət edirəm!"

Verilmiş hissə rəsmi-işgüzar üslubun hansı növünə aiddir və burada hansı durğu işarələri qoyulmamışdır?







Sual 10 - 20

Fikirlərdən biri səhvdir:







Sual 11 - 20

M.Müşfiqin “Həyat sevgisi” şeirinə aid doğru uyğunluğu göstərin.
1. Bu obyektə aid fikri təzadlı təqdim edir    
2. Onun bəhərdən düşməməsini istəyir    
3. Onu fikrinin aşiyanı (yuvası) adlandırır   
4. Müəllif ona günəş kimi yerində parlamağı məsləhət görür   
5. Xəzan acısına təhəmməl edərək gülün kölgəsində ötür    
a) qələm
b) bülbül
c) könül
d) təbiət
e) səma







Sual 12 - 20

Süleyman Rüstəm “Təbrizim” şeirinə aid yanlış fikirləri göstərin.

Doğru

Yanlış

1. Müəllif Təbrizin tarixi keçmişini də yada salınmasına mane olur.

6. Şeirin lirik qəhrəmanı şairin özüdür və şairin dili ilə yazılmışdır.

2. Şeirin əsas mövzusu vətənin tərənnümü olsa da, Təbrizin gözəlliyinin tərifinə də yer verilmişdir.

7. Şeirin hər bəndinin ilk üç misrası özünəməxsus üçlü qafiyə şəklində olsa da, bütün bəndlərində son iki misra eyni cür – həmqafiyə şəklindədir.

3. Hər bəndi vətən mövzusu ilə sıx bağlı olan şeirdə Təbriz vətənin rəmzi kimi başa düşülür.

8. Şair xalqın taleyilə bağlı həyəcan və narahatlığını şeirdə bədii sual şəklində ifadə edir.

4. Şair yadlara mane olacağını deyərək Təbrizi özününkü sayır.

9. Şeirdə Təbrizin pis günündə onun yanına gedən şairi Təbrizin necə qarşılaması da təsvir olunur.

5. Şeir ana dilində, heca vəznində, beşlik şeir formasındadır.

10. Şairin qəlbi otaylı, butaylı Azərbaycanı bütöv görmək arzusu ilə çırpınır.







Sual 13 - 20

M.P. Vaqifin “Hayıf ki, yoxdur...” qoşması ilə bağlı hansı fikir doğrudur?







Sual 14 - 20

E. Heminquey “Qoca və dəniz” əsəri ilə bağlı yanlış fikri göstərin.

Səbəb

Nəticə

1. Balaca oğlan qoca ilə bərabər dənizə çıxanda heç vaxt balıq tuta bilməmişdi.

Atası balıqçını uğursuz adlandırır və oğlunu onun yanından çıxarır.

2. Santyaqo oğlandan az da olsa, incimişdi.

Onun üçün sardina tutmasını istəmirdi.

3. Balaca oğlan balıqçılığın bütün sirlərini Santyaqodan öyrənmişdi.

Ona görə də balıqçını çox istəyirdi.

4. Qoca zarafatatdan incimirdi.

Bəzi balıqçılar onu görəndə zarafat etməyə başlayırdılar.

5. Dəniz bəzən qəzəblənib qocanı incidirdi, ondan üz döndərib qocaya heç nə vermirdi.

Balıqçı şikayətlənsə də, qəzəblənmirdi, dənizin təbiətinin belə olduğunu deyirdi.

6. Balıq çox böyük idi, qoca balığı sahilə gətirməkdə çətinlik çəkirdi.

Nizəsi ilə öz qayığından belə böyük olan balığı öldürməyə məcbur olur.







Sual 15 - 20

M. Şəhriyarın “Türkün dili” əsəri ilə bağlı yanlış fikirləri müəyyən edin.







Sual 16 - 20

Nöqtələrin yerinə yazıla bilməz:
Mikayıl Müşfiqin “Həyat sevgisi” şeirinin lirik qəhrəmanı...







Sual 17 - 20






Sual 18 - 20

M.Ə. Sabirin “Əkinçi” satirası ilə bağlı doğru fikirləri müəyyən edin.







Sual 19 - 20

Altından xətt çəkilmiş ifadə bədii təsvir və ya ifadə vasitəsinin hansı növünə aiddir?
Kövşəndən düşmüşdü yolum bu səhər,
Polad köhlənimdə gəzirdim kəndi.
Baxdı məlul-məlul mənə bir kəhər,
Alma gözlərində yaş gilələndi.







Sual 20 - 20

 B. Vahabzadənin “Vətəndaş” şeiri ilə bağlı səhv fikri müəyyən edin.
                       Şairə görə:
 







Rəylər