İntenet bağlantınızı yoxlayın...

Sınaq 5


Natiq Vahidov


NV ACADEMY
Doldurmaq vacibdir

Sual 1 - 10

Yolda
Yol bir zamanlar dəmiryol yatağı olmuş ərazidən keçib gedirdi. Ancaq indi yol dağılmışdı. Uzun illər idi ki, burada qatar fiti eşidilmirdi. Bir qoca ilə bir oğlan bu yolla gedirdi. Onlar ağır-ağır yeriyirdilər, çünki kişi çox qoca idi. Yola bələdçilik edən oğlan yerişini arxadan asta-asta gələn qocanın yerişinə uyğunlaşdırmağa çalışırdı.

Oğlanın təxminən on iki yaşı olardı. Bir əlində kaman və ox tutmuşdu. Belindən dolu oxqabı asılmışdı. Dərisi tünd-qəhvəyi rəngə çalırdı. I Çox ehtiyatla irəliləyirdi, elə bil pişik öz ovunu pusurdu. Eşitmə qabiliyyəti çox güclü idi, zəif səsə belə dərhal reaksiya verirdi. Bu işə o qədər alışmışdı ki, ən zəif səsi belə eşidəndə bunun ağacın yarpağını oynadan küləkmi, arıların vızıltısımı, dənizin qulağa layla kimi çatan səsimi olduğunu dəqiq müəyyənləşdirə bilirdi.

Birdən o, gərgin vəziyyət aldı. Qulaqları, gözü və burnu eyni zamanda ona yaxınlaşan təhlükədən xəbər verirdi. Əli ilə geriyə – qoca babasına işarə etdi. Hər ikisi ayaq saxladı. II İrəlidə – yolun sağ tərəfində ağacların, kolların xışıltısı eşidildi. Oğlanın nəzərləri tərpənən kolların mərkəzinə zillənmişdi. Çox çəkmədən kolların arasından böyük bir ayı çıxdı və onları görən kimi dayanıb-durdu. Ayı insanları xoşlamırdı və əsəbi halda donquldamağa başladı. Oğlan ehmalca oxu kamana yerləşdirdi və kamanı dartdı. O, gözünü ayıdan çəkmirdi.
Qoca isə günlüyün altından gözlərini zilləyib nə baş verdiyini anlamağa çalışdı, ayını görəndə oğlan kimi o da yerində donub-qaldı. Qarşılıqlı baxışma bir bir neçə saniyə davam etdi. Ayının daha da əsəbiləşdiyini görən oğlan başı ilə babasına yoldan çıxmağı və aşağı enməyi işarə elədi. III Özü də aramla geri addımladı, amma oxu və yayı hələ də hazır tuturdu. Bu vəziyyət qarşı tərəfdə kolların xışıltısı kəsilənədək davam etdi. Səsin kəsilməsi ayının çıxıb getdiyinə bir işarə idi.
Oğlan yenidən yola baxaraq:
– Yaman yekə idi ha, babacan, – dedi.
Təsdiq əlaməti olaraq qoca başını tərpətdi və cır, inamsız səsi ilə gileyləndi:
– Gündən-günə artırlar. IV Kimin ağlına gələrdi ki, çimərliyə gedən yolda ayı ilə rastlaşmaq olar? Mən onda uşaq idim, hava yaxşı olanda San-Fransiskodan bura on minlərlə kişi, uşaq, qadın gələrdi. O vaxt ayı o qədər az idi ki, insanlar qəfəsdə onlara baxmaq üçün pul verərdilər.
V Yaxınlaşan qatarın gurultulu səsi qocanın sözünü ağzında qoydu. Baba və nəvə yenidən yola davam etdilər.
(C.Londonun “Taun” əsəri əsasında hazırlanmışdır)


Mətndə qarşılaşdırılır: (ən əhatəli bəndi müəyyənləşdirin)







Sual 2 - 10

Yolda
Yol bir zamanlar dəmiryol yatağı olmuş ərazidən keçib gedirdi. Ancaq indi yol dağılmışdı. Uzun illər idi ki, burada qatar fiti eşidilmirdi. Bir qoca ilə bir oğlan bu yolla gedirdi. Onlar ağır-ağır yeriyirdilər, çünki kişi çox qoca idi. Yola bələdçilik edən oğlan yerişini arxadan asta-asta gələn qocanın yerişinə uyğunlaşdırmağa çalışırdı.

Oğlanın təxminən on iki yaşı olardı. Bir əlində kaman və ox tutmuşdu. Belindən dolu oxqabı asılmışdı. Dərisi tünd-qəhvəyi rəngə çalırdı. I Çox ehtiyatla irəliləyirdi, elə bil pişik öz ovunu pusurdu. Eşitmə qabiliyyəti çox güclü idi, zəif səsə belə dərhal reaksiya verirdi. Bu işə o qədər alışmışdı ki, ən zəif səsi belə eşidəndə bunun ağacın yarpağını oynadan küləkmi, arıların vızıltısımı, dənizin qulağa layla kimi çatan səsimi olduğunu dəqiq müəyyənləşdirə bilirdi.

Birdən o, gərgin vəziyyət aldı. Qulaqları, gözü və burnu eyni zamanda ona yaxınlaşan təhlükədən xəbər verirdi. Əli ilə geriyə – qoca babasına işarə etdi. Hər ikisi ayaq saxladı. II İrəlidə – yolun sağ tərəfində ağacların, kolların xışıltısı eşidildi. Oğlanın nəzərləri tərpənən kolların mərkəzinə zillənmişdi. Çox çəkmədən kolların arasından böyük bir ayı çıxdı və onları görən kimi dayanıb-durdu. Ayı insanları xoşlamırdı və əsəbi halda donquldamağa başladı. Oğlan ehmalca oxu kamana yerləşdirdi və kamanı dartdı. O, gözünü ayıdan çəkmirdi.
Qoca isə günlüyün altından gözlərini zilləyib nə baş verdiyini anlamağa çalışdı, ayını görəndə oğlan kimi o da yerində donub-qaldı. Qarşılıqlı baxışma bir bir neçə saniyə davam etdi. Ayının daha da əsəbiləşdiyini görən oğlan başı ilə babasına yoldan çıxmağı və aşağı enməyi işarə elədi. III Özü də aramla geri addımladı, amma oxu və yayı hələ də hazır tuturdu. Bu vəziyyət qarşı tərəfdə kolların xışıltısı kəsilənədək davam etdi. Səsin kəsilməsi ayının çıxıb getdiyinə bir işarə idi.
Oğlan yenidən yola baxaraq:
– Yaman yekə idi ha, babacan, – dedi.
Təsdiq əlaməti olaraq qoca başını tərpətdi və cır, inamsız səsi ilə gileyləndi:
– Gündən-günə artırlar. IV Kimin ağlına gələrdi ki, çimərliyə gedən yolda ayı ilə rastlaşmaq olar? Mən onda uşaq idim, hava yaxşı olanda San-Fransiskodan bura on minlərlə kişi, uşaq, qadın gələrdi. O vaxt ayı o qədər az idi ki, insanlar qəfəsdə onlara baxmaq üçün pul verərdilər.
V Yaxınlaşan qatarın gurultulu səsi qocanın sözünü ağzında qoydu. Baba və nəvə yenidən yola davam etdilər.
(C.Londonun “Taun” əsəri əsasında hazırlanmışdır)


Hansı cümlə mətnə artırılsa, iştirak edən surətlərin hər ikisinə aid edilə bilər?







Sual 3 - 10

Yolda
Yol bir zamanlar dəmiryol yatağı olmuş ərazidən keçib gedirdi. Ancaq indi yol dağılmışdı. Uzun illər idi ki, burada qatar fiti eşidilmirdi. Bir qoca ilə bir oğlan bu yolla gedirdi. Onlar ağır-ağır yeriyirdilər, çünki kişi çox qoca idi. Yola bələdçilik edən oğlan yerişini arxadan asta-asta gələn qocanın yerişinə uyğunlaşdırmağa çalışırdı.

Oğlanın təxminən on iki yaşı olardı. Bir əlində kaman və ox tutmuşdu. Belindən dolu oxqabı asılmışdı. Dərisi tünd-qəhvəyi rəngə çalırdı. I Çox ehtiyatla irəliləyirdi, elə bil pişik öz ovunu pusurdu. Eşitmə qabiliyyəti çox güclü idi, zəif səsə belə dərhal reaksiya verirdi. Bu işə o qədər alışmışdı ki, ən zəif səsi belə eşidəndə bunun ağacın yarpağını oynadan küləkmi, arıların vızıltısımı, dənizin qulağa layla kimi çatan səsimi olduğunu dəqiq müəyyənləşdirə bilirdi.

Birdən o, gərgin vəziyyət aldı. Qulaqları, gözü və burnu eyni zamanda ona yaxınlaşan təhlükədən xəbər verirdi. Əli ilə geriyə – qoca babasına işarə etdi. Hər ikisi ayaq saxladı. II İrəlidə – yolun sağ tərəfində ağacların, kolların xışıltısı eşidildi. Oğlanın nəzərləri tərpənən kolların mərkəzinə zillənmişdi. Çox çəkmədən kolların arasından böyük bir ayı çıxdı və onları görən kimi dayanıb-durdu. Ayı insanları xoşlamırdı və əsəbi halda donquldamağa başladı. Oğlan ehmalca oxu kamana yerləşdirdi və kamanı dartdı. O, gözünü ayıdan çəkmirdi.
Qoca isə günlüyün altından gözlərini zilləyib nə baş verdiyini anlamağa çalışdı, ayını görəndə oğlan kimi o da yerində donub-qaldı. Qarşılıqlı baxışma bir bir neçə saniyə davam etdi. Ayının daha da əsəbiləşdiyini görən oğlan başı ilə babasına yoldan çıxmağı və aşağı enməyi işarə elədi. III Özü də aramla geri addımladı, amma oxu və yayı hələ də hazır tuturdu. Bu vəziyyət qarşı tərəfdə kolların xışıltısı kəsilənədək davam etdi. Səsin kəsilməsi ayının çıxıb getdiyinə bir işarə idi.
Oğlan yenidən yola baxaraq:
– Yaman yekə idi ha, babacan, – dedi.
Təsdiq əlaməti olaraq qoca başını tərpətdi və cır, inamsız səsi ilə gileyləndi:
– Gündən-günə artırlar. IV Kimin ağlına gələrdi ki, çimərliyə gedən yolda ayı ilə rastlaşmaq olar? Mən onda uşaq idim, hava yaxşı olanda San-Fransiskodan bura on minlərlə kişi, uşaq, qadın gələrdi. O vaxt ayı o qədər az idi ki, insanlar qəfəsdə onlara baxmaq üçün pul verərdilər.
V Yaxınlaşan qatarın gurultulu səsi qocanın sözünü ağzında qoydu. Baba və nəvə yenidən yola davam etdilər.
(C.Londonun “Taun” əsəri əsasında hazırlanmışdır)


Qarşısında rəqəm yazılmış hansı cümlələrdə həm həqiqi, həm də məcazi mənalı sözlər işlənmişdir?







Sual 4 - 10

Yolda
Yol bir zamanlar dəmiryol yatağı olmuş ərazidən keçib gedirdi. Ancaq indi yol dağılmışdı. Uzun illər idi ki, burada qatar fiti eşidilmirdi. Bir qoca ilə bir oğlan bu yolla gedirdi. Onlar ağır-ağır yeriyirdilər, çünki kişi çox qoca idi. Yola bələdçilik edən oğlan yerişini arxadan asta-asta gələn qocanın yerişinə uyğunlaşdırmağa çalışırdı.

Oğlanın təxminən on iki yaşı olardı. Bir əlində kaman və ox tutmuşdu. Belindən dolu oxqabı asılmışdı. Dərisi tünd-qəhvəyi rəngə çalırdı. I Çox ehtiyatla irəliləyirdi, elə bil pişik öz ovunu pusurdu. Eşitmə qabiliyyəti çox güclü idi, zəif səsə belə dərhal reaksiya verirdi. Bu işə o qədər alışmışdı ki, ən zəif səsi belə eşidəndə bunun ağacın yarpağını oynadan küləkmi, arıların vızıltısımı, dənizin qulağa layla kimi çatan səsimi olduğunu dəqiq müəyyənləşdirə bilirdi.

Birdən o, gərgin vəziyyət aldı. Qulaqları, gözü və burnu eyni zamanda ona yaxınlaşan təhlükədən xəbər verirdi. Əli ilə geriyə – qoca babasına işarə etdi. Hər ikisi ayaq saxladı. II İrəlidə – yolun sağ tərəfində ağacların, kolların xışıltısı eşidildi. Oğlanın nəzərləri tərpənən kolların mərkəzinə zillənmişdi. Çox çəkmədən kolların arasından böyük bir ayı çıxdı və onları görən kimi dayanıb-durdu. Ayı insanları xoşlamırdı və əsəbi halda donquldamağa başladı. Oğlan ehmalca oxu kamana yerləşdirdi və kamanı dartdı. O, gözünü ayıdan çəkmirdi.
Qoca isə günlüyün altından gözlərini zilləyib nə baş verdiyini anlamağa çalışdı, ayını görəndə oğlan kimi o da yerində donub-qaldı. Qarşılıqlı baxışma bir bir neçə saniyə davam etdi. Ayının daha da əsəbiləşdiyini görən oğlan başı ilə babasına yoldan çıxmağı və aşağı enməyi işarə elədi. III Özü də aramla geri addımladı, amma oxu və yayı hələ də hazır tuturdu. Bu vəziyyət qarşı tərəfdə kolların xışıltısı kəsilənədək davam etdi. Səsin kəsilməsi ayının çıxıb getdiyinə bir işarə idi.
Oğlan yenidən yola baxaraq:
– Yaman yekə idi ha, babacan, – dedi.
Təsdiq əlaməti olaraq qoca başını tərpətdi və cır, inamsız səsi ilə gileyləndi:
– Gündən-günə artırlar. IV Kimin ağlına gələrdi ki, çimərliyə gedən yolda ayı ilə rastlaşmaq olar? Mən onda uşaq idim, hava yaxşı olanda San-Fransiskodan bura on minlərlə kişi, uşaq, qadın gələrdi. O vaxt ayı o qədər az idi ki, insanlar qəfəsdə onlara baxmaq üçün pul verərdilər.
V Yaxınlaşan qatarın gurultulu səsi qocanın sözünü ağzında qoydu. Baba və nəvə yenidən yola davam etdilər.
(C.Londonun “Taun” əsəri əsasında hazırlanmışdır)


Tünd hərflərlə verilmiş sözün qarşılığı hansı cümlələrdə işlənmişdir?
1. Qısa zaman ərzində sinfin uşaqlarına öyrəşmişdi.
2. Quru odunlar çıtırtı ilə yanırdı.
3. Kəndə kimi yolu piyada getməyə vərdiş olmuşdu.
4. Kağızları eyni ölçüdə kəsməyə cəhd edirdi.
5. Quru samana od vurulan kimi tonqal tutuşdu.







Sual 5 - 10

Yolda
Yol bir zamanlar dəmiryol yatağı olmuş ərazidən keçib gedirdi. Ancaq indi yol dağılmışdı. Uzun illər idi ki, burada qatar fiti eşidilmirdi. Bir qoca ilə bir oğlan bu yolla gedirdi. Onlar ağır-ağır yeriyirdilər, çünki kişi çox qoca idi. Yola bələdçilik edən oğlan yerişini arxadan asta-asta gələn qocanın yerişinə uyğunlaşdırmağa çalışırdı.

Oğlanın təxminən on iki yaşı olardı. Bir əlində kaman və ox tutmuşdu. Belindən dolu oxqabı asılmışdı. Dərisi tünd-qəhvəyi rəngə çalırdı. I Çox ehtiyatla irəliləyirdi, elə bil pişik öz ovunu pusurdu. Eşitmə qabiliyyəti çox güclü idi, zəif səsə belə dərhal reaksiya verirdi. Bu işə o qədər alışmışdı ki, ən zəif səsi belə eşidəndə bunun ağacın yarpağını oynadan küləkmi, arıların vızıltısımı, dənizin qulağa layla kimi çatan səsimi olduğunu dəqiq müəyyənləşdirə bilirdi.

Birdən o, gərgin vəziyyət aldı. Qulaqları, gözü və burnu eyni zamanda ona yaxınlaşan təhlükədən xəbər verirdi. Əli ilə geriyə – qoca babasına işarə etdi. Hər ikisi ayaq saxladı. II İrəlidə – yolun sağ tərəfində ağacların, kolların xışıltısı eşidildi. Oğlanın nəzərləri tərpənən kolların mərkəzinə zillənmişdi. Çox çəkmədən kolların arasından böyük bir ayı çıxdı və onları görən kimi dayanıb-durdu. Ayı insanları xoşlamırdı və əsəbi halda donquldamağa başladı. Oğlan ehmalca oxu kamana yerləşdirdi və kamanı dartdı. O, gözünü ayıdan çəkmirdi.
Qoca isə günlüyün altından gözlərini zilləyib nə baş verdiyini anlamağa çalışdı, ayını görəndə oğlan kimi o da yerində donub-qaldı. Qarşılıqlı baxışma bir bir neçə saniyə davam etdi. Ayının daha da əsəbiləşdiyini görən oğlan başı ilə babasına yoldan çıxmağı və aşağı enməyi işarə elədi. III Özü də aramla geri addımladı, amma oxu və yayı hələ də hazır tuturdu. Bu vəziyyət qarşı tərəfdə kolların xışıltısı kəsilənədək davam etdi. Səsin kəsilməsi ayının çıxıb getdiyinə bir işarə idi.
Oğlan yenidən yola baxaraq:
– Yaman yekə idi ha, babacan, – dedi.
Təsdiq əlaməti olaraq qoca başını tərpətdi və cır, inamsız səsi ilə gileyləndi:
– Gündən-günə artırlar. IV Kimin ağlına gələrdi ki, çimərliyə gedən yolda ayı ilə rastlaşmaq olar? Mən onda uşaq idim, hava yaxşı olanda San-Fransiskodan bura on minlərlə kişi, uşaq, qadın gələrdi. O vaxt ayı o qədər az idi ki, insanlar qəfəsdə onlara baxmaq üçün pul verərdilər.
V Yaxınlaşan qatarın gurultulu səsi qocanın sözünü ağzında qoydu. Baba və nəvə yenidən yola davam etdilər.
(C.Londonun “Taun” əsəri əsasında hazırlanmışdır)


Hansı fikir mətnə əsasən doğru hesab oluna bilməz?







Sual 6 - 10

Yolda
Yol bir zamanlar dəmiryol yatağı olmuş ərazidən keçib gedirdi. Ancaq indi yol dağılmışdı. Uzun illər idi ki, burada qatar fiti eşidilmirdi. Bir qoca ilə bir oğlan bu yolla gedirdi. Onlar ağır-ağır yeriyirdilər, çünki kişi çox qoca idi. Yola bələdçilik edən oğlan yerişini arxadan asta-asta gələn qocanın yerişinə uyğunlaşdırmağa çalışırdı.

Oğlanın təxminən on iki yaşı olardı. Bir əlində kaman və ox tutmuşdu. Belindən dolu oxqabı asılmışdı. Dərisi tünd-qəhvəyi rəngə çalırdı. I Çox ehtiyatla irəliləyirdi, elə bil pişik öz ovunu pusurdu. Eşitmə qabiliyyəti çox güclü idi, zəif səsə belə dərhal reaksiya verirdi. Bu işə o qədər alışmışdı ki, ən zəif səsi belə eşidəndə bunun ağacın yarpağını oynadan küləkmi, arıların vızıltısımı, dənizin qulağa layla kimi çatan səsimi olduğunu dəqiq müəyyənləşdirə bilirdi.

Birdən o, gərgin vəziyyət aldı. Qulaqları, gözü və burnu eyni zamanda ona yaxınlaşan təhlükədən xəbər verirdi. Əli ilə geriyə – qoca babasına işarə etdi. Hər ikisi ayaq saxladı. II İrəlidə – yolun sağ tərəfində ağacların, kolların xışıltısı eşidildi. Oğlanın nəzərləri tərpənən kolların mərkəzinə zillənmişdi. Çox çəkmədən kolların arasından böyük bir ayı çıxdı və onları görən kimi dayanıb-durdu. Ayı insanları xoşlamırdı və əsəbi halda donquldamağa başladı. Oğlan ehmalca oxu kamana yerləşdirdi və kamanı dartdı. O, gözünü ayıdan çəkmirdi.
Qoca isə günlüyün altından gözlərini zilləyib nə baş verdiyini anlamağa çalışdı, ayını görəndə oğlan kimi o da yerində donub-qaldı. Qarşılıqlı baxışma bir bir neçə saniyə davam etdi. Ayının daha da əsəbiləşdiyini görən oğlan başı ilə babasına yoldan çıxmağı və aşağı enməyi işarə elədi. III Özü də aramla geri addımladı, amma oxu və yayı hələ də hazır tuturdu. Bu vəziyyət qarşı tərəfdə kolların xışıltısı kəsilənədək davam etdi. Səsin kəsilməsi ayının çıxıb getdiyinə bir işarə idi.
Oğlan yenidən yola baxaraq:
– Yaman yekə idi ha, babacan, – dedi.
Təsdiq əlaməti olaraq qoca başını tərpətdi və cır, inamsız səsi ilə gileyləndi:
– Gündən-günə artırlar. IV Kimin ağlına gələrdi ki, çimərliyə gedən yolda ayı ilə rastlaşmaq olar? Mən onda uşaq idim, hava yaxşı olanda San-Fransiskodan bura on minlərlə kişi, uşaq, qadın gələrdi. O vaxt ayı o qədər az idi ki, insanlar qəfəsdə onlara baxmaq üçün pul verərdilər.
V Yaxınlaşan qatarın gurultulu səsi qocanın sözünü ağzında qoydu. Baba və nəvə yenidən yola davam etdilər.
(C.Londonun “Taun” əsəri əsasında hazırlanmışdır)


Mətndə bir-biri ilə ziddiyyət təşkil edən iki cümlə verilmişdir. Həmin cümlələrə əsasən cədvəli doldurun.

 

 

Cümlə

Aid olduğu tərkib hissəsi

I

 

 

II

 

 


Sualın cavabını yazılı şəkildə aşağıdakı xanaya daxil etdikdən sonra “Cavabı təsdiqlə” butonuna klik edin. Açılan qiymətləndirmə meyarları ilə öz cavabınızı müqayisə edib qiymətləndirmə aparın. Nəzərə alın ki, daxil etdiyiniz cavablara test tərtibçisi (müəllim, təlimçi və s.) istəkdən asılı olaraq baxa bilər.




Sual 7 - 10

Yolda
Yol bir zamanlar dəmiryol yatağı olmuş ərazidən keçib gedirdi. Ancaq indi yol dağılmışdı. Uzun illər idi ki, burada qatar fiti eşidilmirdi. Bir qoca ilə bir oğlan bu yolla gedirdi. Onlar ağır-ağır yeriyirdilər, çünki kişi çox qoca idi. Yola bələdçilik edən oğlan yerişini arxadan asta-asta gələn qocanın yerişinə uyğunlaşdırmağa çalışırdı.

Oğlanın təxminən on iki yaşı olardı. Bir əlində kaman və ox tutmuşdu. Belindən dolu oxqabı asılmışdı. Dərisi tünd-qəhvəyi rəngə çalırdı. I Çox ehtiyatla irəliləyirdi, elə bil pişik öz ovunu pusurdu. Eşitmə qabiliyyəti çox güclü idi, zəif səsə belə dərhal reaksiya verirdi. Bu işə o qədər alışmışdı ki, ən zəif səsi belə eşidəndə bunun ağacın yarpağını oynadan küləkmi, arıların vızıltısımı, dənizin qulağa layla kimi çatan səsimi olduğunu dəqiq müəyyənləşdirə bilirdi.

Birdən o, gərgin vəziyyət aldı. Qulaqları, gözü və burnu eyni zamanda ona yaxınlaşan təhlükədən xəbər verirdi. Əli ilə geriyə – qoca babasına işarə etdi. Hər ikisi ayaq saxladı. II İrəlidə – yolun sağ tərəfində ağacların, kolların xışıltısı eşidildi. Oğlanın nəzərləri tərpənən kolların mərkəzinə zillənmişdi. Çox çəkmədən kolların arasından böyük bir ayı çıxdı və onları görən kimi dayanıb-durdu. Ayı insanları xoşlamırdı və əsəbi halda donquldamağa başladı. Oğlan ehmalca oxu kamana yerləşdirdi və kamanı dartdı. O, gözünü ayıdan çəkmirdi.
Qoca isə günlüyün altından gözlərini zilləyib nə baş verdiyini anlamağa çalışdı, ayını görəndə oğlan kimi o da yerində donub-qaldı. Qarşılıqlı baxışma bir bir neçə saniyə davam etdi. Ayının daha da əsəbiləşdiyini görən oğlan başı ilə babasına yoldan çıxmağı və aşağı enməyi işarə elədi. III Özü də aramla geri addımladı, amma oxu və yayı hələ də hazır tuturdu. Bu vəziyyət qarşı tərəfdə kolların xışıltısı kəsilənədək davam etdi. Səsin kəsilməsi ayının çıxıb getdiyinə bir işarə idi.
Oğlan yenidən yola baxaraq:
– Yaman yekə idi ha, babacan, – dedi.
Təsdiq əlaməti olaraq qoca başını tərpətdi və cır, inamsız səsi ilə gileyləndi:
– Gündən-günə artırlar. IV Kimin ağlına gələrdi ki, çimərliyə gedən yolda ayı ilə rastlaşmaq olar? Mən onda uşaq idim, hava yaxşı olanda San-Fransiskodan bura on minlərlə kişi, uşaq, qadın gələrdi. O vaxt ayı o qədər az idi ki, insanlar qəfəsdə onlara baxmaq üçün pul verərdilər.
V Yaxınlaşan qatarın gurultulu səsi qocanın sözünü ağzında qoydu. Baba və nəvə yenidən yola davam etdilər.
(C.Londonun “Taun” əsəri əsasında hazırlanmışdır)


Mətnin üslubuna uyğun olaraq çərçivə daxilində verilmiş abzasda bənzətmə işlənmişdir” cümləsini abzasdan nümunə seçməklə əsaslandırın.


Sualın cavabını yazılı şəkildə aşağıdakı xanaya daxil etdikdən sonra “Cavabı təsdiqlə” butonuna klik edin. Açılan qiymətləndirmə meyarları ilə öz cavabınızı müqayisə edib qiymətləndirmə aparın. Nəzərə alın ki, daxil etdiyiniz cavablara test tərtibçisi (müəllim, təlimçi və s.) istəkdən asılı olaraq baxa bilər.




Sual 8 - 10

Yolda
Yol bir zamanlar dəmiryol yatağı olmuş ərazidən keçib gedirdi. Ancaq indi yol dağılmışdı. Uzun illər idi ki, burada qatar fiti eşidilmirdi. Bir qoca ilə bir oğlan bu yolla gedirdi. Onlar ağır-ağır yeriyirdilər, çünki kişi çox qoca idi. Yola bələdçilik edən oğlan yerişini arxadan asta-asta gələn qocanın yerişinə uyğunlaşdırmağa çalışırdı.

Oğlanın təxminən on iki yaşı olardı. Bir əlində kaman və ox tutmuşdu. Belindən dolu oxqabı asılmışdı. Dərisi tünd-qəhvəyi rəngə çalırdı. I Çox ehtiyatla irəliləyirdi, elə bil pişik öz ovunu pusurdu. Eşitmə qabiliyyəti çox güclü idi, zəif səsə belə dərhal reaksiya verirdi. Bu işə o qədər alışmışdı ki, ən zəif səsi belə eşidəndə bunun ağacın yarpağını oynadan küləkmi, arıların vızıltısımı, dənizin qulağa layla kimi çatan səsimi olduğunu dəqiq müəyyənləşdirə bilirdi.

Birdən o, gərgin vəziyyət aldı. Qulaqları, gözü və burnu eyni zamanda ona yaxınlaşan təhlükədən xəbər verirdi. Əli ilə geriyə – qoca babasına işarə etdi. Hər ikisi ayaq saxladı. II İrəlidə – yolun sağ tərəfində ağacların, kolların xışıltısı eşidildi. Oğlanın nəzərləri tərpənən kolların mərkəzinə zillənmişdi. Çox çəkmədən kolların arasından böyük bir ayı çıxdı və onları görən kimi dayanıb-durdu. Ayı insanları xoşlamırdı və əsəbi halda donquldamağa başladı. Oğlan ehmalca oxu kamana yerləşdirdi və kamanı dartdı. O, gözünü ayıdan çəkmirdi.
Qoca isə günlüyün altından gözlərini zilləyib nə baş verdiyini anlamağa çalışdı, ayını görəndə oğlan kimi o da yerində donub-qaldı. Qarşılıqlı baxışma bir bir neçə saniyə davam etdi. Ayının daha da əsəbiləşdiyini görən oğlan başı ilə babasına yoldan çıxmağı və aşağı enməyi işarə elədi. III Özü də aramla geri addımladı, amma oxu və yayı hələ də hazır tuturdu. Bu vəziyyət qarşı tərəfdə kolların xışıltısı kəsilənədək davam etdi. Səsin kəsilməsi ayının çıxıb getdiyinə bir işarə idi.
Oğlan yenidən yola baxaraq:
– Yaman yekə idi ha, babacan, – dedi.
Təsdiq əlaməti olaraq qoca başını tərpətdi və cır, inamsız səsi ilə gileyləndi:
– Gündən-günə artırlar. IV Kimin ağlına gələrdi ki, çimərliyə gedən yolda ayı ilə rastlaşmaq olar? Mən onda uşaq idim, hava yaxşı olanda San-Fransiskodan bura on minlərlə kişi, uşaq, qadın gələrdi. O vaxt ayı o qədər az idi ki, insanlar qəfəsdə onlara baxmaq üçün pul verərdilər.
V Yaxınlaşan qatarın gurultulu səsi qocanın sözünü ağzında qoydu. Baba və nəvə yenidən yola davam etdilər.
(C.Londonun “Taun” əsəri əsasında hazırlanmışdır)


Mətnə əsasən cədvəli doldurun

FİKİR

FAKTDIR / EHTİMALDIR

ƏSASLANDIRMA

Ayını görəndə kamana qoyduğu ox oğlanın yeganə oxu deyildi.

 

 

Onların olduqları yer dənizdən çox uzaq deyildi.

 

 

Oğlan daha əvvəl də ayı ilə rastlaşmış və ox atmışdı.

 

 


Sualın cavabını yazılı şəkildə aşağıdakı xanaya daxil etdikdən sonra “Cavabı təsdiqlə” butonuna klik edin. Açılan qiymətləndirmə meyarları ilə öz cavabınızı müqayisə edib qiymətləndirmə aparın. Nəzərə alın ki, daxil etdiyiniz cavablara test tərtibçisi (müəllim, təlimçi və s.) istəkdən asılı olaraq baxa bilər.




Sual 9 - 10

Yolda
Yol bir zamanlar dəmiryol yatağı olmuş ərazidən keçib gedirdi. Ancaq indi yol dağılmışdı. Uzun illər idi ki, burada qatar fiti eşidilmirdi. Bir qoca ilə bir oğlan bu yolla gedirdi. Onlar ağır-ağır yeriyirdilər, çünki kişi çox qoca idi. Yola bələdçilik edən oğlan yerişini arxadan asta-asta gələn qocanın yerişinə uyğunlaşdırmağa çalışırdı.

Oğlanın təxminən on iki yaşı olardı. Bir əlində kaman və ox tutmuşdu. Belindən dolu oxqabı asılmışdı. Dərisi tünd-qəhvəyi rəngə çalırdı. I Çox ehtiyatla irəliləyirdi, elə bil pişik öz ovunu pusurdu. Eşitmə qabiliyyəti çox güclü idi, zəif səsə belə dərhal reaksiya verirdi. Bu işə o qədər alışmışdı ki, ən zəif səsi belə eşidəndə bunun ağacın yarpağını oynadan küləkmi, arıların vızıltısımı, dənizin qulağa layla kimi çatan səsimi olduğunu dəqiq müəyyənləşdirə bilirdi.

Birdən o, gərgin vəziyyət aldı. Qulaqları, gözü və burnu eyni zamanda ona yaxınlaşan təhlükədən xəbər verirdi. Əli ilə geriyə – qoca babasına işarə etdi. Hər ikisi ayaq saxladı. II İrəlidə – yolun sağ tərəfində ağacların, kolların xışıltısı eşidildi. Oğlanın nəzərləri tərpənən kolların mərkəzinə zillənmişdi. Çox çəkmədən kolların arasından böyük bir ayı çıxdı və onları görən kimi dayanıb-durdu. Ayı insanları xoşlamırdı və əsəbi halda donquldamağa başladı. Oğlan ehmalca oxu kamana yerləşdirdi və kamanı dartdı. O, gözünü ayıdan çəkmirdi.
Qoca isə günlüyün altından gözlərini zilləyib nə baş verdiyini anlamağa çalışdı, ayını görəndə oğlan kimi o da yerində donub-qaldı. Qarşılıqlı baxışma bir bir neçə saniyə davam etdi. Ayının daha da əsəbiləşdiyini görən oğlan başı ilə babasına yoldan çıxmağı və aşağı enməyi işarə elədi. III Özü də aramla geri addımladı, amma oxu və yayı hələ də hazır tuturdu. Bu vəziyyət qarşı tərəfdə kolların xışıltısı kəsilənədək davam etdi. Səsin kəsilməsi ayının çıxıb getdiyinə bir işarə idi.
Oğlan yenidən yola baxaraq:
– Yaman yekə idi ha, babacan, – dedi.
Təsdiq əlaməti olaraq qoca başını tərpətdi və cır, inamsız səsi ilə gileyləndi:
– Gündən-günə artırlar. IV Kimin ağlına gələrdi ki, çimərliyə gedən yolda ayı ilə rastlaşmaq olar? Mən onda uşaq idim, hava yaxşı olanda San-Fransiskodan bura on minlərlə kişi, uşaq, qadın gələrdi. O vaxt ayı o qədər az idi ki, insanlar qəfəsdə onlara baxmaq üçün pul verərdilər.
V Yaxınlaşan qatarın gurultulu səsi qocanın sözünü ağzında qoydu. Baba və nəvə yenidən yola davam etdilər.
(C.Londonun “Taun” əsəri əsasında hazırlanmışdır)


Mətnə aid elə bir plan qurun ki, mətnin hər üç tərkib hissəsinə aid olsun.


Sualın cavabını yazılı şəkildə aşağıdakı xanaya daxil etdikdən sonra “Cavabı təsdiqlə” butonuna klik edin. Açılan qiymətləndirmə meyarları ilə öz cavabınızı müqayisə edib qiymətləndirmə aparın. Nəzərə alın ki, daxil etdiyiniz cavablara test tərtibçisi (müəllim, təlimçi və s.) istəkdən asılı olaraq baxa bilər.




Sual 10 - 10

Yolda
Yol bir zamanlar dəmiryol yatağı olmuş ərazidən keçib gedirdi. Ancaq indi yol dağılmışdı. Uzun illər idi ki, burada qatar fiti eşidilmirdi. Bir qoca ilə bir oğlan bu yolla gedirdi. Onlar ağır-ağır yeriyirdilər, çünki kişi çox qoca idi. Yola bələdçilik edən oğlan yerişini arxadan asta-asta gələn qocanın yerişinə uyğunlaşdırmağa çalışırdı.

Oğlanın təxminən on iki yaşı olardı. Bir əlində kaman və ox tutmuşdu. Belindən dolu oxqabı asılmışdı. Dərisi tünd-qəhvəyi rəngə çalırdı. I Çox ehtiyatla irəliləyirdi, elə bil pişik öz ovunu pusurdu. Eşitmə qabiliyyəti çox güclü idi, zəif səsə belə dərhal reaksiya verirdi. Bu işə o qədər alışmışdı ki, ən zəif səsi belə eşidəndə bunun ağacın yarpağını oynadan küləkmi, arıların vızıltısımı, dənizin qulağa layla kimi çatan səsimi olduğunu dəqiq müəyyənləşdirə bilirdi.

Birdən o, gərgin vəziyyət aldı. Qulaqları, gözü və burnu eyni zamanda ona yaxınlaşan təhlükədən xəbər verirdi. Əli ilə geriyə – qoca babasına işarə etdi. Hər ikisi ayaq saxladı. II İrəlidə – yolun sağ tərəfində ağacların, kolların xışıltısı eşidildi. Oğlanın nəzərləri tərpənən kolların mərkəzinə zillənmişdi. Çox çəkmədən kolların arasından böyük bir ayı çıxdı və onları görən kimi dayanıb-durdu. Ayı insanları xoşlamırdı və əsəbi halda donquldamağa başladı. Oğlan ehmalca oxu kamana yerləşdirdi və kamanı dartdı. O, gözünü ayıdan çəkmirdi.
Qoca isə günlüyün altından gözlərini zilləyib nə baş verdiyini anlamağa çalışdı, ayını görəndə oğlan kimi o da yerində donub-qaldı. Qarşılıqlı baxışma bir bir neçə saniyə davam etdi. Ayının daha da əsəbiləşdiyini görən oğlan başı ilə babasına yoldan çıxmağı və aşağı enməyi işarə elədi. III Özü də aramla geri addımladı, amma oxu və yayı hələ də hazır tuturdu. Bu vəziyyət qarşı tərəfdə kolların xışıltısı kəsilənədək davam etdi. Səsin kəsilməsi ayının çıxıb getdiyinə bir işarə idi.
Oğlan yenidən yola baxaraq:
– Yaman yekə idi ha, babacan, – dedi.
Təsdiq əlaməti olaraq qoca başını tərpətdi və cır, inamsız səsi ilə gileyləndi:
– Gündən-günə artırlar. IV Kimin ağlına gələrdi ki, çimərliyə gedən yolda ayı ilə rastlaşmaq olar? Mən onda uşaq idim, hava yaxşı olanda San-Fransiskodan bura on minlərlə kişi, uşaq, qadın gələrdi. O vaxt ayı o qədər az idi ki, insanlar qəfəsdə onlara baxmaq üçün pul verərdilər.
V Yaxınlaşan qatarın gurultulu səsi qocanın sözünü ağzında qoydu. Baba və nəvə yenidən yola davam etdilər.
(C.Londonun “Taun” əsəri əsasında hazırlanmışdır)


Verilən nəticəyə əsasən SƏBƏB xanasına uyğun gələn bir hadisə yazın və həmin hadisənin daha bir nəticəsini müəyyənləşdirin.

SƏBƏB

NƏTİCƏ

 

Qoca və nəvəsi geri çəkilib yoldan çıxdılar.

 


Sualın cavabını yazılı şəkildə aşağıdakı xanaya daxil etdikdən sonra “Cavabı təsdiqlə” butonuna klik edin. Açılan qiymətləndirmə meyarları ilə öz cavabınızı müqayisə edib qiymətləndirmə aparın. Nəzərə alın ki, daxil etdiyiniz cavablara test tərtibçisi (müəllim, təlimçi və s.) istəkdən asılı olaraq baxa bilər.




Rəylər