İntenet bağlantınızı yoxlayın...

Azərbaycan dili


Natiq Vahidov


NV ACADEMY
Doldurmaq vacibdir

Sual 1 - 10

Qənaətcil

          Kostyanın anası ona pul verdikdə dərhal pul daxılına qoyurdu. Dostu Fedya isə tam əksinə qəpik-quruşu olan kimi mütləq bir şey alırdı: ya göyərçinlər üçün taxıl, ya balıqlar üçün yem, ya da itlər üçün kolbasa.

           Bir dəfə kənddə böyük yarmarka1 təşkil edildi. Kostya daxıldan bir ovuc pul götürdü və özü üçün yeddi səsli qarmon almaq qərarına gəldi. Ancaq Fedya qaldı, çünki onun bazarlıq üçün kifayət qədər pulu yox idi.

            Kostya yarmarkaya getmək üçün meşədən keçməli oldu - amma yolunu azdı. Birdən bir göyərçinin uçduğunu gördü. Göyərçinlər isə hər yerə uçurlar və bütün yolları tanıyırdılar.

            – Ey göyərçin, mənə yol göstər!- Kostya göyərçinə səsləndi – qarşılığında2  pul verəcəyəm!

        İndi sənə yol göstərərəm! – göyərçin dedi.

Göyərçin cavab olaraq soruşur: - Axı pul mənim nəyimə lazımdır? Səni tanımıram. Sən kimsən ki, yol göstərim?

            –  Mən Fedyanın dostuyam - deyə Kostya cavab verdi.

            –  Hə.... bu başqa məsələ - göyərçin dedi.

        Göyərçin Kostyaya yol göstərdi və o da davam etdi. Bir az sonra  gördü ki, çayın üzərindəki körpü sınıb çaya düşüb. 

  • Bəs mən bu çayı necə keçəcəyəm? Bərəni3 necə tapacağam? Bəlkə buradan keçməyəcək?

    Birdən çayda üzən bir balıq ona yaxınlaşıb dedi:

            – Mən səni tanıyıram. Sən - Fedyanın dostusan. Yaxınlaş  mən indi bərəni göstərəcəm!

    Bax beləcə Kostya balığın köməkliyi ilə çayı keçərək yoluna davam etdi. Axır ki, gəlib çatdı yarmarkaya. Yarmarkadakılardan biri Kostyanın pulunu götürüb oradan uzaqlaşdı. Kostya nə qədər çalışsa da, onu tuta bilməyib başladı ağlamağa, ancaq qələbəlik onun səsini eşidilməsinə əngəl olurdu, heç kim onu duymurdu. Kostya ağlayırdı, çünkü heç nəyə xərcləməyib uzun müddət ərzində topladığı4 pulunu oğurlamışdılar.

          Birdən, pırtlaşıq saçlı bir it ona tərəf qaçaraq gəldi. Kostya iti ilk dəfə görürdü. İt nə baş verdiyini anlayıb Kostyaya dedi:

            –  Kədərlənmə! Məni gözlə!

           Bir müddət sonra it pullarla geri qayıtdı. Pulları Kostyaya geri verib onun qulağına nəsə pıçıldadı. Kostya utandı, əlindəki bütün pula müxtəlif çeşidli5 şirni, çərəz, hətta yeddi səsli qarmon belə aldı, evə gəlincə yol boyu rastlaşdığı hər bir canlıya, quşa, balığa, arıya şirni, çərəz verdi.

      O gəlib öz kəndlərinə çatdı. Fedyanı tapıb ona yeddi səsli qarmonu uzadıb dedi:

            –  Məndən sənə hədiyyə, mənim əziz dostum!

      Fedya gözlərinə inanmadı və təəccüblə soruşdu.

            –  Sənə nə olub, Kostya? Nə qədər əliaçıq, xeyirxah olmusan!

            – Bundan sonra mən həmişə belə olacağam!

      Fedya hər şydən xəbərsiz idi, bilmirdi ki, it yarmarkada Kostyanın qulağına iki atalar sözü pıçıldamışdı.


Mətndə üzərində rəqəm yazılmış hansı ifadənin qarşılığına aid nümunə yoxdur?
müqabil, ticarət, yığmaq, növ, su nəqliyyatı







Sual 2 - 10

Qənaətcil

          Kostyanın anası ona pul verdikdə dərhal pul daxılına qoyurdu. Dostu Fedya isə tam əksinə qəpik-quruşu olan kimi mütləq bir şey alırdı: ya göyərçinlər üçün taxıl, ya balıqlar üçün yem, ya da itlər üçün kolbasa.

           Bir dəfə kənddə böyük yarmarka1 təşkil edildi. Kostya daxıldan bir ovuc pul götürdü və özü üçün yeddi səsli qarmon almaq qərarına gəldi. Ancaq Fedya qaldı, çünki onun bazarlıq üçün kifayət qədər pulu yox idi.

            Kostya yarmarkaya getmək üçün meşədən keçməli oldu - amma yolunu azdı. Birdən bir göyərçinin uçduğunu gördü. Göyərçinlər isə hər yerə uçurlar və bütün yolları tanıyırdılar.

            – Ey göyərçin, mənə yol göstər!- Kostya göyərçinə səsləndi – qarşılığında2  pul verəcəyəm!

        İndi sənə yol göstərərəm! – göyərçin dedi.

Göyərçin cavab olaraq soruşur: - Axı pul mənim nəyimə lazımdır? Səni tanımıram. Sən kimsən ki, yol göstərim?

            –  Mən Fedyanın dostuyam - deyə Kostya cavab verdi.

            –  Hə.... bu başqa məsələ - göyərçin dedi.

        Göyərçin Kostyaya yol göstərdi və o da davam etdi. Bir az sonra  gördü ki, çayın üzərindəki körpü sınıb çaya düşüb. 

  • Bəs mən bu çayı necə keçəcəyəm? Bərəni3 necə tapacağam? Bəlkə buradan keçməyəcək?

    Birdən çayda üzən bir balıq ona yaxınlaşıb dedi:

            – Mən səni tanıyıram. Sən - Fedyanın dostusan. Yaxınlaş  mən indi bərəni göstərəcəm!

    Bax beləcə Kostya balığın köməkliyi ilə çayı keçərək yoluna davam etdi. Axır ki, gəlib çatdı yarmarkaya. Yarmarkadakılardan biri Kostyanın pulunu götürüb oradan uzaqlaşdı. Kostya nə qədər çalışsa da, onu tuta bilməyib başladı ağlamağa, ancaq qələbəlik onun səsini eşidilməsinə əngəl olurdu, heç kim onu duymurdu. Kostya ağlayırdı, çünkü heç nəyə xərcləməyib uzun müddət ərzində topladığı4 pulunu oğurlamışdılar.

          Birdən, pırtlaşıq saçlı bir it ona tərəf qaçaraq gəldi. Kostya iti ilk dəfə görürdü. İt nə baş verdiyini anlayıb Kostyaya dedi:

            –  Kədərlənmə! Məni gözlə!

           Bir müddət sonra it pullarla geri qayıtdı. Pulları Kostyaya geri verib onun qulağına nəsə pıçıldadı. Kostya utandı, əlindəki bütün pula müxtəlif çeşidli5 şirni, çərəz, hətta yeddi səsli qarmon belə aldı, evə gəlincə yol boyu rastlaşdığı hər bir canlıya, quşa, balığa, arıya şirni, çərəz verdi.

      O gəlib öz kəndlərinə çatdı. Fedyanı tapıb ona yeddi səsli qarmonu uzadıb dedi:

            –  Məndən sənə hədiyyə, mənim əziz dostum!

      Fedya gözlərinə inanmadı və təəccüblə soruşdu.

            –  Sənə nə olub, Kostya? Nə qədər əliaçıq, xeyirxah olmusan!

            – Bundan sonra mən həmişə belə olacağam!

      Fedya hər şydən xəbərsiz idi, bilmirdi ki, it yarmarkada Kostyanın qulağına iki atalar sözü pıçıldamışdı.


Mətndə qarşısında işarələr qoyulmuş ifadələrə əsasən cədvəldəki yanlışlığı müəyyən edin.

  Həqiqi və ya məcazi mənada: Qarşılığı:
1. Məcazi mənalıdır. 2. fikrinə düşür
 ■ 3. Həqiqi mənalıdır. 4. üz verdiyi
 ♦ 5. Məcazi mənalıdır. 6. heyrətlənmək
 ● 7. Həqiqi mənalıdır. 8. həddini aşmaq

 







Sual 3 - 10

Qənaətcil

          Kostyanın anası ona pul verdikdə dərhal pul daxılına qoyurdu. Dostu Fedya isə tam əksinə qəpik-quruşu olan kimi mütləq bir şey alırdı: ya göyərçinlər üçün taxıl, ya balıqlar üçün yem, ya da itlər üçün kolbasa.

           Bir dəfə kənddə böyük yarmarka1 təşkil edildi. Kostya daxıldan bir ovuc pul götürdü və özü üçün yeddi səsli qarmon almaq qərarına gəldi. Ancaq Fedya qaldı, çünki onun bazarlıq üçün kifayət qədər pulu yox idi.

            Kostya yarmarkaya getmək üçün meşədən keçməli oldu - amma yolunu azdı. Birdən bir göyərçinin uçduğunu gördü. Göyərçinlər isə hər yerə uçurlar və bütün yolları tanıyırdılar.

            – Ey göyərçin, mənə yol göstər!- Kostya göyərçinə səsləndi – qarşılığında2  pul verəcəyəm!

        İndi sənə yol göstərərəm! – göyərçin dedi.

Göyərçin cavab olaraq soruşur: - Axı pul mənim nəyimə lazımdır? Səni tanımıram. Sən kimsən ki, yol göstərim?

            –  Mən Fedyanın dostuyam - deyə Kostya cavab verdi.

            –  Hə.... bu başqa məsələ - göyərçin dedi.

        Göyərçin Kostyaya yol göstərdi və o da davam etdi. Bir az sonra  gördü ki, çayın üzərindəki körpü sınıb çaya düşüb. 

  • Bəs mən bu çayı necə keçəcəyəm? Bərəni3 necə tapacağam? Bəlkə buradan keçməyəcək?

    Birdən çayda üzən bir balıq ona yaxınlaşıb dedi:

            – Mən səni tanıyıram. Sən - Fedyanın dostusan. Yaxınlaş  mən indi bərəni göstərəcəm!

    Bax beləcə Kostya balığın köməkliyi ilə çayı keçərək yoluna davam etdi. Axır ki, gəlib çatdı yarmarkaya. Yarmarkadakılardan biri Kostyanın pulunu götürüb oradan uzaqlaşdı. Kostya nə qədər çalışsa da, onu tuta bilməyib başladı ağlamağa, ancaq qələbəlik onun səsini eşidilməsinə əngəl olurdu, heç kim onu duymurdu. Kostya ağlayırdı, çünkü heç nəyə xərcləməyib uzun müddət ərzində topladığı4 pulunu oğurlamışdılar.

          Birdən, pırtlaşıq saçlı bir it ona tərəf qaçaraq gəldi. Kostya iti ilk dəfə görürdü. İt nə baş verdiyini anlayıb Kostyaya dedi:

            –  Kədərlənmə! Məni gözlə!

           Bir müddət sonra it pullarla geri qayıtdı. Pulları Kostyaya geri verib onun qulağına nəsə pıçıldadı. Kostya utandı, əlindəki bütün pula müxtəlif çeşidli5 şirni, çərəz, hətta yeddi səsli qarmon belə aldı, evə gəlincə yol boyu rastlaşdığı hər bir canlıya, quşa, balığa, arıya şirni, çərəz verdi.

      O gəlib öz kəndlərinə çatdı. Fedyanı tapıb ona yeddi səsli qarmonu uzadıb dedi:

            –  Məndən sənə hədiyyə, mənim əziz dostum!

      Fedya gözlərinə inanmadı və təəccüblə soruşdu.

            –  Sənə nə olub, Kostya? Nə qədər əliaçıq, xeyirxah olmusan!

            – Bundan sonra mən həmişə belə olacağam!

      Fedya hər şydən xəbərsiz idi, bilmirdi ki, it yarmarkada Kostyanın qulağına iki atalar sözü pıçıldamışdı.


Mətnin üslubi xüsusiyyətlərinə aid olan fikirdir:
1. Fikirlər standart formada ifadə olunması
2. Təsirlilik, şərh etmənin aparıcı olması
3. Ellipsis işlənməsi
4. Söz sırasının pozulması faktı
5. Termin, dialekt və loru sözlərin işlənməsinə yol verilməməsi







Sual 4 - 10

Qənaətcil

          Kostyanın anası ona pul verdikdə dərhal pul daxılına qoyurdu. Dostu Fedya isə tam əksinə qəpik-quruşu olan kimi mütləq bir şey alırdı: ya göyərçinlər üçün taxıl, ya balıqlar üçün yem, ya da itlər üçün kolbasa.

           Bir dəfə kənddə böyük yarmarka1 təşkil edildi. Kostya daxıldan bir ovuc pul götürdü və özü üçün yeddi səsli qarmon almaq qərarına gəldi. Ancaq Fedya qaldı, çünki onun bazarlıq üçün kifayət qədər pulu yox idi.

            Kostya yarmarkaya getmək üçün meşədən keçməli oldu - amma yolunu azdı. Birdən bir göyərçinin uçduğunu gördü. Göyərçinlər isə hər yerə uçurlar və bütün yolları tanıyırdılar.

            – Ey göyərçin, mənə yol göstər!- Kostya göyərçinə səsləndi – qarşılığında2  pul verəcəyəm!

        İndi sənə yol göstərərəm! – göyərçin dedi.

Göyərçin cavab olaraq soruşur: - Axı pul mənim nəyimə lazımdır? Səni tanımıram. Sən kimsən ki, yol göstərim?

            –  Mən Fedyanın dostuyam - deyə Kostya cavab verdi.

            –  Hə.... bu başqa məsələ - göyərçin dedi.

        Göyərçin Kostyaya yol göstərdi və o da davam etdi. Bir az sonra  gördü ki, çayın üzərindəki körpü sınıb çaya düşüb. 

  • Bəs mən bu çayı necə keçəcəyəm? Bərəni3 necə tapacağam? Bəlkə buradan keçməyəcək?

    Birdən çayda üzən bir balıq ona yaxınlaşıb dedi:

            – Mən səni tanıyıram. Sən - Fedyanın dostusan. Yaxınlaş  mən indi bərəni göstərəcəm!

    Bax beləcə Kostya balığın köməkliyi ilə çayı keçərək yoluna davam etdi. Axır ki, gəlib çatdı yarmarkaya. Yarmarkadakılardan biri Kostyanın pulunu götürüb oradan uzaqlaşdı. Kostya nə qədər çalışsa da, onu tuta bilməyib başladı ağlamağa, ancaq qələbəlik onun səsini eşidilməsinə əngəl olurdu, heç kim onu duymurdu. Kostya ağlayırdı, çünkü heç nəyə xərcləməyib uzun müddət ərzində topladığı4 pulunu oğurlamışdılar.

          Birdən, pırtlaşıq saçlı bir it ona tərəf qaçaraq gəldi. Kostya iti ilk dəfə görürdü. İt nə baş verdiyini anlayıb Kostyaya dedi:

            –  Kədərlənmə! Məni gözlə!

           Bir müddət sonra it pullarla geri qayıtdı. Pulları Kostyaya geri verib onun qulağına nəsə pıçıldadı. Kostya utandı, əlindəki bütün pula müxtəlif çeşidli5 şirni, çərəz, hətta yeddi səsli qarmon belə aldı, evə gəlincə yol boyu rastlaşdığı hər bir canlıya, quşa, balığa, arıya şirni, çərəz verdi.

      O gəlib öz kəndlərinə çatdı. Fedyanı tapıb ona yeddi səsli qarmonu uzadıb dedi:

            –  Məndən sənə hədiyyə, mənim əziz dostum!

      Fedya gözlərinə inanmadı və təəccüblə soruşdu.

            –  Sənə nə olub, Kostya? Nə qədər əliaçıq, xeyirxah olmusan!

            – Bundan sonra mən həmişə belə olacağam!

      Fedya hər şydən xəbərsiz idi, bilmirdi ki, it yarmarkada Kostyanın qulağına iki atalar sözü pıçıldamışdı.


Aşağıda verilən suallardan hansının cavabına mətndə rast gəlmirik?







Sual 5 - 10

Qənaətcil

          Kostyanın anası ona pul verdikdə dərhal pul daxılına qoyurdu. Dostu Fedya isə tam əksinə qəpik-quruşu olan kimi mütləq bir şey alırdı: ya göyərçinlər üçün taxıl, ya balıqlar üçün yem, ya da itlər üçün kolbasa.

           Bir dəfə kənddə böyük yarmarka1 təşkil edildi. Kostya daxıldan bir ovuc pul götürdü və özü üçün yeddi səsli qarmon almaq qərarına gəldi. Ancaq Fedya qaldı, çünki onun bazarlıq üçün kifayət qədər pulu yox idi.

            Kostya yarmarkaya getmək üçün meşədən keçməli oldu - amma yolunu azdı. Birdən bir göyərçinin uçduğunu gördü. Göyərçinlər isə hər yerə uçurlar və bütün yolları tanıyırdılar.

            – Ey göyərçin, mənə yol göstər!- Kostya göyərçinə səsləndi – qarşılığında2  pul verəcəyəm!

        İndi sənə yol göstərərəm! – göyərçin dedi.

Göyərçin cavab olaraq soruşur: - Axı pul mənim nəyimə lazımdır? Səni tanımıram. Sən kimsən ki, yol göstərim?

            –  Mən Fedyanın dostuyam - deyə Kostya cavab verdi.

            –  Hə.... bu başqa məsələ - göyərçin dedi.

        Göyərçin Kostyaya yol göstərdi və o da davam etdi. Bir az sonra  gördü ki, çayın üzərindəki körpü sınıb çaya düşüb. 

  • Bəs mən bu çayı necə keçəcəyəm? Bərəni3 necə tapacağam? Bəlkə buradan keçməyəcək?

    Birdən çayda üzən bir balıq ona yaxınlaşıb dedi:

            – Mən səni tanıyıram. Sən - Fedyanın dostusan. Yaxınlaş  mən indi bərəni göstərəcəm!

    Bax beləcə Kostya balığın köməkliyi ilə çayı keçərək yoluna davam etdi. Axır ki, gəlib çatdı yarmarkaya. Yarmarkadakılardan biri Kostyanın pulunu götürüb oradan uzaqlaşdı. Kostya nə qədər çalışsa da, onu tuta bilməyib başladı ağlamağa, ancaq qələbəlik onun səsini eşidilməsinə əngəl olurdu, heç kim onu duymurdu. Kostya ağlayırdı, çünkü heç nəyə xərcləməyib uzun müddət ərzində topladığı4 pulunu oğurlamışdılar.

          Birdən, pırtlaşıq saçlı bir it ona tərəf qaçaraq gəldi. Kostya iti ilk dəfə görürdü. İt nə baş verdiyini anlayıb Kostyaya dedi:

            –  Kədərlənmə! Məni gözlə!

           Bir müddət sonra it pullarla geri qayıtdı. Pulları Kostyaya geri verib onun qulağına nəsə pıçıldadı. Kostya utandı, əlindəki bütün pula müxtəlif çeşidli5 şirni, çərəz, hətta yeddi səsli qarmon belə aldı, evə gəlincə yol boyu rastlaşdığı hər bir canlıya, quşa, balığa, arıya şirni, çərəz verdi.

      O gəlib öz kəndlərinə çatdı. Fedyanı tapıb ona yeddi səsli qarmonu uzadıb dedi:

            –  Məndən sənə hədiyyə, mənim əziz dostum!

      Fedya gözlərinə inanmadı və təəccüblə soruşdu.

            –  Sənə nə olub, Kostya? Nə qədər əliaçıq, xeyirxah olmusan!

            – Bundan sonra mən həmişə belə olacağam!

      Fedya hər şydən xəbərsiz idi, bilmirdi ki, it yarmarkada Kostyanın qulağına iki atalar sözü pıçıldamışdı.


Mətnin giriş hissəsinə deyil, əsas hissəsinə aid edilən fikri göstərin.







Sual 6 - 10

Qənaətcil

          Kostyanın anası ona pul verdikdə dərhal pul daxılına qoyurdu. Dostu Fedya isə tam əksinə qəpik-quruşu olan kimi mütləq bir şey alırdı: ya göyərçinlər üçün taxıl, ya balıqlar üçün yem, ya da itlər üçün kolbasa.

           Bir dəfə kənddə böyük yarmarka1 təşkil edildi. Kostya daxıldan bir ovuc pul götürdü və özü üçün yeddi səsli qarmon almaq qərarına gəldi. Ancaq Fedya qaldı, çünki onun bazarlıq üçün kifayət qədər pulu yox idi.

            Kostya yarmarkaya getmək üçün meşədən keçməli oldu - amma yolunu azdı. Birdən bir göyərçinin uçduğunu gördü. Göyərçinlər isə hər yerə uçurlar və bütün yolları tanıyırdılar.

            – Ey göyərçin, mənə yol göstər!- Kostya göyərçinə səsləndi – qarşılığında2  pul verəcəyəm!

        İndi sənə yol göstərərəm! – göyərçin dedi.

Göyərçin cavab olaraq soruşur: - Axı pul mənim nəyimə lazımdır? Səni tanımıram. Sən kimsən ki, yol göstərim?

            –  Mən Fedyanın dostuyam - deyə Kostya cavab verdi.

            –  Hə.... bu başqa məsələ - göyərçin dedi.

        Göyərçin Kostyaya yol göstərdi və o da davam etdi. Bir az sonra  gördü ki, çayın üzərindəki körpü sınıb çaya düşüb. 

  • Bəs mən bu çayı necə keçəcəyəm? Bərəni3 necə tapacağam? Bəlkə buradan keçməyəcək?

    Birdən çayda üzən bir balıq ona yaxınlaşıb dedi:

            – Mən səni tanıyıram. Sən - Fedyanın dostusan. Yaxınlaş  mən indi bərəni göstərəcəm!

    Bax beləcə Kostya balığın köməkliyi ilə çayı keçərək yoluna davam etdi. Axır ki, gəlib çatdı yarmarkaya. Yarmarkadakılardan biri Kostyanın pulunu götürüb oradan uzaqlaşdı. Kostya nə qədər çalışsa da, onu tuta bilməyib başladı ağlamağa, ancaq qələbəlik onun səsini eşidilməsinə əngəl olurdu, heç kim onu duymurdu. Kostya ağlayırdı, çünkü heç nəyə xərcləməyib uzun müddət ərzində topladığı4 pulunu oğurlamışdılar.

          Birdən, pırtlaşıq saçlı bir it ona tərəf qaçaraq gəldi. Kostya iti ilk dəfə görürdü. İt nə baş verdiyini anlayıb Kostyaya dedi:

            –  Kədərlənmə! Məni gözlə!

           Bir müddət sonra it pullarla geri qayıtdı. Pulları Kostyaya geri verib onun qulağına nəsə pıçıldadı. Kostya utandı, əlindəki bütün pula müxtəlif çeşidli5 şirni, çərəz, hətta yeddi səsli qarmon belə aldı, evə gəlincə yol boyu rastlaşdığı hər bir canlıya, quşa, balığa, arıya şirni, çərəz verdi.

      O gəlib öz kəndlərinə çatdı. Fedyanı tapıb ona yeddi səsli qarmonu uzadıb dedi:

            –  Məndən sənə hədiyyə, mənim əziz dostum!

      Fedya gözlərinə inanmadı və təəccüblə soruşdu.

            –  Sənə nə olub, Kostya? Nə qədər əliaçıq, xeyirxah olmusan!

            – Bundan sonra mən həmişə belə olacağam!

      Fedya hər şydən xəbərsiz idi, bilmirdi ki, it yarmarkada Kostyanın qulağına iki atalar sözü pıçıldamışdı.


Mətndəki cümlələrdən biri fikirlər arasında əlaqəni pozur.

1. Həmin cümləni müəyyən edin.
2. Mətndə hansı cümlədən sonra yazılsa, məna əlaqəsi gözlənilır.


Sualın cavabını yazılı şəkildə aşağıdakı xanaya daxil etdikdən sonra “Cavabı təsdiqlə” butonuna klik edin. Açılan qiymətləndirmə meyarları ilə öz cavabınızı müqayisə edib qiymətləndirmə aparın. Nəzərə alın ki, daxil etdiyiniz cavablara test tərtibçisi (müəllim, təlimçi və s.) istəkdən asılı olaraq baxa bilər.




Sual 7 - 10

Qənaətcil

          Kostyanın anası ona pul verdikdə dərhal pul daxılına qoyurdu. Dostu Fedya isə tam əksinə qəpik-quruşu olan kimi mütləq bir şey alırdı: ya göyərçinlər üçün taxıl, ya balıqlar üçün yem, ya da itlər üçün kolbasa.

           Bir dəfə kənddə böyük yarmarka1 təşkil edildi. Kostya daxıldan bir ovuc pul götürdü və özü üçün yeddi səsli qarmon almaq qərarına gəldi. Ancaq Fedya qaldı, çünki onun bazarlıq üçün kifayət qədər pulu yox idi.

            Kostya yarmarkaya getmək üçün meşədən keçməli oldu - amma yolunu azdı. Birdən bir göyərçinin uçduğunu gördü. Göyərçinlər isə hər yerə uçurlar və bütün yolları tanıyırdılar.

            – Ey göyərçin, mənə yol göstər!- Kostya göyərçinə səsləndi – qarşılığında2  pul verəcəyəm!

        İndi sənə yol göstərərəm! – göyərçin dedi.

Göyərçin cavab olaraq soruşur: - Axı pul mənim nəyimə lazımdır? Səni tanımıram. Sən kimsən ki, yol göstərim?

            –  Mən Fedyanın dostuyam - deyə Kostya cavab verdi.

            –  Hə.... bu başqa məsələ - göyərçin dedi.

        Göyərçin Kostyaya yol göstərdi və o da davam etdi. Bir az sonra  gördü ki, çayın üzərindəki körpü sınıb çaya düşüb. 

  • Bəs mən bu çayı necə keçəcəyəm? Bərəni3 necə tapacağam? Bəlkə buradan keçməyəcək?

    Birdən çayda üzən bir balıq ona yaxınlaşıb dedi:

            – Mən səni tanıyıram. Sən - Fedyanın dostusan. Yaxınlaş  mən indi bərəni göstərəcəm!

    Bax beləcə Kostya balığın köməkliyi ilə çayı keçərək yoluna davam etdi. Axır ki, gəlib çatdı yarmarkaya. Yarmarkadakılardan biri Kostyanın pulunu götürüb oradan uzaqlaşdı. Kostya nə qədər çalışsa da, onu tuta bilməyib başladı ağlamağa, ancaq qələbəlik onun səsini eşidilməsinə əngəl olurdu, heç kim onu duymurdu. Kostya ağlayırdı, çünkü heç nəyə xərcləməyib uzun müddət ərzində topladığı4 pulunu oğurlamışdılar.

          Birdən, pırtlaşıq saçlı bir it ona tərəf qaçaraq gəldi. Kostya iti ilk dəfə görürdü. İt nə baş verdiyini anlayıb Kostyaya dedi:

            –  Kədərlənmə! Məni gözlə!

           Bir müddət sonra it pullarla geri qayıtdı. Pulları Kostyaya geri verib onun qulağına nəsə pıçıldadı. Kostya utandı, əlindəki bütün pula müxtəlif çeşidli5 şirni, çərəz, hətta yeddi səsli qarmon belə aldı, evə gəlincə yol boyu rastlaşdığı hər bir canlıya, quşa, balığa, arıya şirni, çərəz verdi.

      O gəlib öz kəndlərinə çatdı. Fedyanı tapıb ona yeddi səsli qarmonu uzadıb dedi:

            –  Məndən sənə hədiyyə, mənim əziz dostum!

      Fedya gözlərinə inanmadı və təəccüblə soruşdu.

            –  Sənə nə olub, Kostya? Nə qədər əliaçıq, xeyirxah olmusan!

            – Bundan sonra mən həmişə belə olacağam!

      Fedya hər şydən xəbərsiz idi, bilmirdi ki, it yarmarkada Kostyanın qulağına iki atalar sözü pıçıldamışdı.



Sualın cavabını yazılı şəkildə aşağıdakı xanaya daxil etdikdən sonra “Cavabı təsdiqlə” butonuna klik edin. Açılan qiymətləndirmə meyarları ilə öz cavabınızı müqayisə edib qiymətləndirmə aparın. Nəzərə alın ki, daxil etdiyiniz cavablara test tərtibçisi (müəllim, təlimçi və s.) istəkdən asılı olaraq baxa bilər.




Sual 8 - 10

Qənaətcil

          Kostyanın anası ona pul verdikdə dərhal pul daxılına qoyurdu. Dostu Fedya isə tam əksinə qəpik-quruşu olan kimi mütləq bir şey alırdı: ya göyərçinlər üçün taxıl, ya balıqlar üçün yem, ya da itlər üçün kolbasa.

           Bir dəfə kənddə böyük yarmarka1 təşkil edildi. Kostya daxıldan bir ovuc pul götürdü və özü üçün yeddi səsli qarmon almaq qərarına gəldi. Ancaq Fedya qaldı, çünki onun bazarlıq üçün kifayət qədər pulu yox idi.

            Kostya yarmarkaya getmək üçün meşədən keçməli oldu - amma yolunu azdı. Birdən bir göyərçinin uçduğunu gördü. Göyərçinlər isə hər yerə uçurlar və bütün yolları tanıyırdılar.

            – Ey göyərçin, mənə yol göstər!- Kostya göyərçinə səsləndi – qarşılığında2  pul verəcəyəm!

        İndi sənə yol göstərərəm! – göyərçin dedi.

Göyərçin cavab olaraq soruşur: - Axı pul mənim nəyimə lazımdır? Səni tanımıram. Sən kimsən ki, yol göstərim?

            –  Mən Fedyanın dostuyam - deyə Kostya cavab verdi.

            –  Hə.... bu başqa məsələ - göyərçin dedi.

        Göyərçin Kostyaya yol göstərdi və o da davam etdi. Bir az sonra  gördü ki, çayın üzərindəki körpü sınıb çaya düşüb. 

  • Bəs mən bu çayı necə keçəcəyəm? Bərəni3 necə tapacağam? Bəlkə buradan keçməyəcək?

    Birdən çayda üzən bir balıq ona yaxınlaşıb dedi:

            – Mən səni tanıyıram. Sən - Fedyanın dostusan. Yaxınlaş  mən indi bərəni göstərəcəm!

    Bax beləcə Kostya balığın köməkliyi ilə çayı keçərək yoluna davam etdi. Axır ki, gəlib çatdı yarmarkaya. Yarmarkadakılardan biri Kostyanın pulunu götürüb oradan uzaqlaşdı. Kostya nə qədər çalışsa da, onu tuta bilməyib başladı ağlamağa, ancaq qələbəlik onun səsini eşidilməsinə əngəl olurdu, heç kim onu duymurdu. Kostya ağlayırdı, çünkü heç nəyə xərcləməyib uzun müddət ərzində topladığı4 pulunu oğurlamışdılar.

          Birdən, pırtlaşıq saçlı bir it ona tərəf qaçaraq gəldi. Kostya iti ilk dəfə görürdü. İt nə baş verdiyini anlayıb Kostyaya dedi:

            –  Kədərlənmə! Məni gözlə!

           Bir müddət sonra it pullarla geri qayıtdı. Pulları Kostyaya geri verib onun qulağına nəsə pıçıldadı. Kostya utandı, əlindəki bütün pula müxtəlif çeşidli5 şirni, çərəz, hətta yeddi səsli qarmon belə aldı, evə gəlincə yol boyu rastlaşdığı hər bir canlıya, quşa, balığa, arıya şirni, çərəz verdi.

      O gəlib öz kəndlərinə çatdı. Fedyanı tapıb ona yeddi səsli qarmonu uzadıb dedi:

            –  Məndən sənə hədiyyə, mənim əziz dostum!

      Fedya gözlərinə inanmadı və təəccüblə soruşdu.

            –  Sənə nə olub, Kostya? Nə qədər əliaçıq, xeyirxah olmusan!

            – Bundan sonra mən həmişə belə olacağam!

      Fedya hər şydən xəbərsiz idi, bilmirdi ki, it yarmarkada Kostyanın qulağına iki atalar sözü pıçıldamışdı.


Sizcə, Kostyanın yarmarkanı tapmasının əsas səbəbkarı kim idi? Fikrinizi əsaslandırın.


Sualın cavabını yazılı şəkildə aşağıdakı xanaya daxil etdikdən sonra “Cavabı təsdiqlə” butonuna klik edin. Açılan qiymətləndirmə meyarları ilə öz cavabınızı müqayisə edib qiymətləndirmə aparın. Nəzərə alın ki, daxil etdiyiniz cavablara test tərtibçisi (müəllim, təlimçi və s.) istəkdən asılı olaraq baxa bilər.




Sual 9 - 10

Qənaətcil

          Kostyanın anası ona pul verdikdə dərhal pul daxılına qoyurdu. Dostu Fedya isə tam əksinə qəpik-quruşu olan kimi mütləq bir şey alırdı: ya göyərçinlər üçün taxıl, ya balıqlar üçün yem, ya da itlər üçün kolbasa.

           Bir dəfə kənddə böyük yarmarka1 təşkil edildi. Kostya daxıldan bir ovuc pul götürdü və özü üçün yeddi səsli qarmon almaq qərarına gəldi. Ancaq Fedya qaldı, çünki onun bazarlıq üçün kifayət qədər pulu yox idi.

            Kostya yarmarkaya getmək üçün meşədən keçməli oldu - amma yolunu azdı. Birdən bir göyərçinin uçduğunu gördü. Göyərçinlər isə hər yerə uçurlar və bütün yolları tanıyırdılar.

            – Ey göyərçin, mənə yol göstər!- Kostya göyərçinə səsləndi – qarşılığında2  pul verəcəyəm!

        İndi sənə yol göstərərəm! – göyərçin dedi.

Göyərçin cavab olaraq soruşur: - Axı pul mənim nəyimə lazımdır? Səni tanımıram. Sən kimsən ki, yol göstərim?

            –  Mən Fedyanın dostuyam - deyə Kostya cavab verdi.

            –  Hə.... bu başqa məsələ - göyərçin dedi.

        Göyərçin Kostyaya yol göstərdi və o da davam etdi. Bir az sonra  gördü ki, çayın üzərindəki körpü sınıb çaya düşüb. 

  • Bəs mən bu çayı necə keçəcəyəm? Bərəni3 necə tapacağam? Bəlkə buradan keçməyəcək?

    Birdən çayda üzən bir balıq ona yaxınlaşıb dedi:

            – Mən səni tanıyıram. Sən - Fedyanın dostusan. Yaxınlaş  mən indi bərəni göstərəcəm!

    Bax beləcə Kostya balığın köməkliyi ilə çayı keçərək yoluna davam etdi. Axır ki, gəlib çatdı yarmarkaya. Yarmarkadakılardan biri Kostyanın pulunu götürüb oradan uzaqlaşdı. Kostya nə qədər çalışsa da, onu tuta bilməyib başladı ağlamağa, ancaq qələbəlik onun səsini eşidilməsinə əngəl olurdu, heç kim onu duymurdu. Kostya ağlayırdı, çünkü heç nəyə xərcləməyib uzun müddət ərzində topladığı4 pulunu oğurlamışdılar.

          Birdən, pırtlaşıq saçlı bir it ona tərəf qaçaraq gəldi. Kostya iti ilk dəfə görürdü. İt nə baş verdiyini anlayıb Kostyaya dedi:

            –  Kədərlənmə! Məni gözlə!

           Bir müddət sonra it pullarla geri qayıtdı. Pulları Kostyaya geri verib onun qulağına nəsə pıçıldadı. Kostya utandı, əlindəki bütün pula müxtəlif çeşidli5 şirni, çərəz, hətta yeddi səsli qarmon belə aldı, evə gəlincə yol boyu rastlaşdığı hər bir canlıya, quşa, balığa, arıya şirni, çərəz verdi.

      O gəlib öz kəndlərinə çatdı. Fedyanı tapıb ona yeddi səsli qarmonu uzadıb dedi:

            –  Məndən sənə hədiyyə, mənim əziz dostum!

      Fedya gözlərinə inanmadı və təəccüblə soruşdu.

            –  Sənə nə olub, Kostya? Nə qədər əliaçıq, xeyirxah olmusan!

            – Bundan sonra mən həmişə belə olacağam!

      Fedya hər şydən xəbərsiz idi, bilmirdi ki, it yarmarkada Kostyanın qulağına iki atalar sözü pıçıldamışdı.


İtin Kostyanın qulağına deyə biləcəyi iki atalar sözünü müəyyən edin.


Sualın cavabını yazılı şəkildə aşağıdakı xanaya daxil etdikdən sonra “Cavabı təsdiqlə” butonuna klik edin. Açılan qiymətləndirmə meyarları ilə öz cavabınızı müqayisə edib qiymətləndirmə aparın. Nəzərə alın ki, daxil etdiyiniz cavablara test tərtibçisi (müəllim, təlimçi və s.) istəkdən asılı olaraq baxa bilər.




Sual 10 - 10

Qənaətcil

          Kostyanın anası ona pul verdikdə dərhal pul daxılına qoyurdu. Dostu Fedya isə tam əksinə qəpik-quruşu olan kimi mütləq bir şey alırdı: ya göyərçinlər üçün taxıl, ya balıqlar üçün yem, ya da itlər üçün kolbasa.

           Bir dəfə kənddə böyük yarmarka1 təşkil edildi. Kostya daxıldan bir ovuc pul götürdü və özü üçün yeddi səsli qarmon almaq qərarına gəldi. Ancaq Fedya qaldı, çünki onun bazarlıq üçün kifayət qədər pulu yox idi.

            Kostya yarmarkaya getmək üçün meşədən keçməli oldu - amma yolunu azdı. Birdən bir göyərçinin uçduğunu gördü. Göyərçinlər isə hər yerə uçurlar və bütün yolları tanıyırdılar.

            – Ey göyərçin, mənə yol göstər!- Kostya göyərçinə səsləndi – qarşılığında2  pul verəcəyəm!

        İndi sənə yol göstərərəm! – göyərçin dedi.

Göyərçin cavab olaraq soruşur: - Axı pul mənim nəyimə lazımdır? Səni tanımıram. Sən kimsən ki, yol göstərim?

            –  Mən Fedyanın dostuyam - deyə Kostya cavab verdi.

            –  Hə.... bu başqa məsələ - göyərçin dedi.

        Göyərçin Kostyaya yol göstərdi və o da davam etdi. Bir az sonra  gördü ki, çayın üzərindəki körpü sınıb çaya düşüb. 

  • Bəs mən bu çayı necə keçəcəyəm? Bərəni3 necə tapacağam? Bəlkə buradan keçməyəcək?

    Birdən çayda üzən bir balıq ona yaxınlaşıb dedi:

            – Mən səni tanıyıram. Sən - Fedyanın dostusan. Yaxınlaş  mən indi bərəni göstərəcəm!

    Bax beləcə Kostya balığın köməkliyi ilə çayı keçərək yoluna davam etdi. Axır ki, gəlib çatdı yarmarkaya. Yarmarkadakılardan biri Kostyanın pulunu götürüb oradan uzaqlaşdı. Kostya nə qədər çalışsa da, onu tuta bilməyib başladı ağlamağa, ancaq qələbəlik onun səsini eşidilməsinə əngəl olurdu, heç kim onu duymurdu. Kostya ağlayırdı, çünkü heç nəyə xərcləməyib uzun müddət ərzində topladığı4 pulunu oğurlamışdılar.

          Birdən, pırtlaşıq saçlı bir it ona tərəf qaçaraq gəldi. Kostya iti ilk dəfə görürdü. İt nə baş verdiyini anlayıb Kostyaya dedi:

            –  Kədərlənmə! Məni gözlə!

           Bir müddət sonra it pullarla geri qayıtdı. Pulları Kostyaya geri verib onun qulağına nəsə pıçıldadı. Kostya utandı, əlindəki bütün pula müxtəlif çeşidli5 şirni, çərəz, hətta yeddi səsli qarmon belə aldı, evə gəlincə yol boyu rastlaşdığı hər bir canlıya, quşa, balığa, arıya şirni, çərəz verdi.

      O gəlib öz kəndlərinə çatdı. Fedyanı tapıb ona yeddi səsli qarmonu uzadıb dedi:

            –  Məndən sənə hədiyyə, mənim əziz dostum!

      Fedya gözlərinə inanmadı və təəccüblə soruşdu.

            –  Sənə nə olub, Kostya? Nə qədər əliaçıq, xeyirxah olmusan!

            – Bundan sonra mən həmişə belə olacağam!

      Fedya hər şydən xəbərsiz idi, bilmirdi ki, it yarmarkada Kostyanın qulağına iki atalar sözü pıçıldamışdı.


Kostya ağlayarkən ona nə üçün insanlar kömək etmir? Aşağıdakı cümlələrdən birinin doğruluğunu mətndən nümunə göstərərək əsaslandırın.

  • Kostya orada yalnız idi, yanında heç kim yox idi.
  • Tünlük, izdiham olduğu üçün heç kim onu hiss etmirdi.

Sualın cavabını yazılı şəkildə aşağıdakı xanaya daxil etdikdən sonra “Cavabı təsdiqlə” butonuna klik edin. Açılan qiymətləndirmə meyarları ilə öz cavabınızı müqayisə edib qiymətləndirmə aparın. Nəzərə alın ki, daxil etdiyiniz cavablara test tərtibçisi (müəllim, təlimçi və s.) istəkdən asılı olaraq baxa bilər.




Rəylər