İntenet bağlantınızı yoxlayın...

Azərbaycan dili


Natiq Vahidov


NV ACADEMY
Doldurmaq vacibdir

Sual 1 - 10

Geyimlərimiz tarix qarderobunda

  I    Geyimlər hər bir xalqın tarixi ilə sıx bağlıdır. Xalqın maddi mədəniyyətini, özünəxas xüsusiyyətləri əks etdirir. Adət-ənənələr, milli təfəkkür, xalq yaradıcılığı geyimlərin müxtəlifliyində, rəngarəngliyində, hətta naxışlarda, ayrı-ayrı detallarda üzə çıxır.

 II         Ən qədim insan geyimləri insanların ov zamanı əldə etdikləri heyvan dəriləri idi. Bu geyimlərin əyinlərinə ola bilməsi üçün heyvanların sümüklərini nazikləşdirərək dəriyə keçirib sap əvəzi istifadə edirdilər. Həmçinin gil və quş lələkləri də bəşər tarixinin ilkin geyimləridir. İnsanlar həşəratlardan qorunmaq məqsədilə öz bədənlərini gil və quş lələkləri ilə bəzəyirdilər. Sonradan ibtidai insan otdan parçalar hörməyə başlamış, beləliklə də, ilk parçalar meydana gəlmişdir. Sonrakı dövrlərdə Hindistanda istehsal olunmuş ilk kətan parça ilə dəbin tarixində çevriliş oldu.

 III      Qədim Misirdə insanın mövqeyinin geyimlə müəyyən etmək olurdu. Belə ki qulları bel ətrafında bağlanmış parçadan, kəndliləri sadə, quldarları isə bəzəkli geyimlərindən və qızıl zinət əşyalarından tanımaq olardı.

 IV         İlk olaraq ətəklər meydana gəlib. Ətəklərdən həm qadınlar, həm də kişilər istifadə edirdilər. Lakin kişilər, xüsusilə də vavilonlular, assuriyalılar və digər xalqların nümayəndələri əksər vaxtlarını at üzərində, qonşu torpaqları ələ keçirmək uğrunda mübarizədə və daim müharibədə keçirdiklərinə görə ətəklər onlar üçün əlverişli deyildi. Beləliklə də, ilk hərbi geyimlər kimi şalvarlar meydana gəldi.                   

 V          Azərbaycanda istehsal olunub geniş işlənən və başqa yerlərə ixrac olunan parçalar sırasında zərbafta, xara, atlas, məxmər, darayı, mahud, şal, tirmə və s. göstərmək olar. Bu parçalardan bəziləri xalq arasında “Hacı, mənə bax”, “gecə-gündüz”, “gendə dur”, “alışdım-yandım”, “küçə mənə dar gəlir” və s. adlarla məşhur idi. Qadın paltarları əsas etibarilə ipək parça və məxmərdən tikildiyi halda, kişi geyimləri əksər hallarda mahuddan və evdə toxunan şal parçadan hazırlanırdı. Orta əsrlərin səlib yürüşlərinin nəticəsində bir çox Şərq geyim üslubları, parçalar və bəzək əşyaları Qərbə yol tapdı.

VI         XVII yüzillikdə Azərbaycan geyimləri zəngin inkişaf yolu keçmiş, milli geyim məktəbi yaradılmışdır. Geyimlə şəxsin yaşını, peşəsini, hətta hansı təbəqəyə mənsub olmasını bilmək olurdu. Geyimin forması onun sahibinin ailə vəziyyətini də əks etdirirdi. Subay qızların geyimləri evli qadınlardan fərqlənirdi. Cavan qızlar daha parlaq və qəşəng geyinərdilər.

VII          Qadınların baş geyimləri rənginə, gözəlliyinə və rəngarəngliyinə görə seçilirdi. Bura ipək kəlağayılar, çalmalar, naz-nazı, təsək, ləçək, örpək, çadra və s. daxil idi.  Kişilərin isə əsas baş geyimi qoyun xəzi və ya qaragüldən hazırlanan papaqlar idi. Azərbaycanlılarda papaq cəsarət, ləyaqət və şərəf rəmzi hesab olunurdu. Onu itirmək böyük rüsvayçılıq sayılırdı.


Bu gün həmin geyimlər aktuallığını itirsə də, tariximizin, milliliyimizin təcəsümü olan dəyərli xəzinə kimi yaşadılır”cümləsi mətnin hansı abzasının sonuna əlavə edilsə, fikirlər arasında əlaqəni bərpa edər?







Sual 2 - 10

Geyimlərimiz tarix qarderobunda

  I    Geyimlər hər bir xalqın tarixi ilə sıx bağlıdır. Xalqın maddi mədəniyyətini, özünəxas xüsusiyyətləri əks etdirir. Adət-ənənələr, milli təfəkkür, xalq yaradıcılığı geyimlərin müxtəlifliyində, rəngarəngliyində, hətta naxışlarda, ayrı-ayrı detallarda üzə çıxır.

 II         Ən qədim insan geyimləri insanların ov zamanı əldə etdikləri heyvan dəriləri idi. Bu geyimlərin əyinlərinə ola bilməsi üçün heyvanların sümüklərini nazikləşdirərək dəriyə keçirib sap əvəzi istifadə edirdilər. Həmçinin gil və quş lələkləri də bəşər tarixinin ilkin geyimləridir. İnsanlar həşəratlardan qorunmaq məqsədilə öz bədənlərini gil və quş lələkləri ilə bəzəyirdilər. Sonradan ibtidai insan otdan parçalar hörməyə başlamış, beləliklə də, ilk parçalar meydana gəlmişdir. Sonrakı dövrlərdə Hindistanda istehsal olunmuş ilk kətan parça ilə dəbin tarixində çevriliş oldu.

 III      Qədim Misirdə insanın mövqeyinin geyimlə müəyyən etmək olurdu. Belə ki qulları bel ətrafında bağlanmış parçadan, kəndliləri sadə, quldarları isə bəzəkli geyimlərindən və qızıl zinət əşyalarından tanımaq olardı.

 IV         İlk olaraq ətəklər meydana gəlib. Ətəklərdən həm qadınlar, həm də kişilər istifadə edirdilər. Lakin kişilər, xüsusilə də vavilonlular, assuriyalılar və digər xalqların nümayəndələri əksər vaxtlarını at üzərində, qonşu torpaqları ələ keçirmək uğrunda mübarizədə və daim müharibədə keçirdiklərinə görə ətəklər onlar üçün əlverişli deyildi. Beləliklə də, ilk hərbi geyimlər kimi şalvarlar meydana gəldi.                   

 V          Azərbaycanda istehsal olunub geniş işlənən və başqa yerlərə ixrac olunan parçalar sırasında zərbafta, xara, atlas, məxmər, darayı, mahud, şal, tirmə və s. göstərmək olar. Bu parçalardan bəziləri xalq arasında “Hacı, mənə bax”, “gecə-gündüz”, “gendə dur”, “alışdım-yandım”, “küçə mənə dar gəlir” və s. adlarla məşhur idi. Qadın paltarları əsas etibarilə ipək parça və məxmərdən tikildiyi halda, kişi geyimləri əksər hallarda mahuddan və evdə toxunan şal parçadan hazırlanırdı. Orta əsrlərin səlib yürüşlərinin nəticəsində bir çox Şərq geyim üslubları, parçalar və bəzək əşyaları Qərbə yol tapdı.

VI         XVII yüzillikdə Azərbaycan geyimləri zəngin inkişaf yolu keçmiş, milli geyim məktəbi yaradılmışdır. Geyimlə şəxsin yaşını, peşəsini, hətta hansı təbəqəyə mənsub olmasını bilmək olurdu. Geyimin forması onun sahibinin ailə vəziyyətini də əks etdirirdi. Subay qızların geyimləri evli qadınlardan fərqlənirdi. Cavan qızlar daha parlaq və qəşəng geyinərdilər.

VII          Qadınların baş geyimləri rənginə, gözəlliyinə və rəngarəngliyinə görə seçilirdi. Bura ipək kəlağayılar, çalmalar, naz-nazı, təsək, ləçək, örpək, çadra və s. daxil idi.  Kişilərin isə əsas baş geyimi qoyun xəzi və ya qaragüldən hazırlanan papaqlar idi. Azərbaycanlılarda papaq cəsarət, ləyaqət və şərəf rəmzi hesab olunurdu. Onu itirmək böyük rüsvayçılıq sayılırdı.


Hansı sualın cavabını mətnə əsasən müəyyənləşdirmək mümkündür?







Sual 3 - 10

Geyimlərimiz tarix qarderobunda

  I    Geyimlər hər bir xalqın tarixi ilə sıx bağlıdır. Xalqın maddi mədəniyyətini, özünəxas xüsusiyyətləri əks etdirir. Adət-ənənələr, milli təfəkkür, xalq yaradıcılığı geyimlərin müxtəlifliyində, rəngarəngliyində, hətta naxışlarda, ayrı-ayrı detallarda üzə çıxır.

 II         Ən qədim insan geyimləri insanların ov zamanı əldə etdikləri heyvan dəriləri idi. Bu geyimlərin əyinlərinə ola bilməsi üçün heyvanların sümüklərini nazikləşdirərək dəriyə keçirib sap əvəzi istifadə edirdilər. Həmçinin gil və quş lələkləri də bəşər tarixinin ilkin geyimləridir. İnsanlar həşəratlardan qorunmaq məqsədilə öz bədənlərini gil və quş lələkləri ilə bəzəyirdilər. Sonradan ibtidai insan otdan parçalar hörməyə başlamış, beləliklə də, ilk parçalar meydana gəlmişdir. Sonrakı dövrlərdə Hindistanda istehsal olunmuş ilk kətan parça ilə dəbin tarixində çevriliş oldu.

 III      Qədim Misirdə insanın mövqeyinin geyimlə müəyyən etmək olurdu. Belə ki qulları bel ətrafında bağlanmış parçadan, kəndliləri sadə, quldarları isə bəzəkli geyimlərindən və qızıl zinət əşyalarından tanımaq olardı.

 IV         İlk olaraq ətəklər meydana gəlib. Ətəklərdən həm qadınlar, həm də kişilər istifadə edirdilər. Lakin kişilər, xüsusilə də vavilonlular, assuriyalılar və digər xalqların nümayəndələri əksər vaxtlarını at üzərində, qonşu torpaqları ələ keçirmək uğrunda mübarizədə və daim müharibədə keçirdiklərinə görə ətəklər onlar üçün əlverişli deyildi. Beləliklə də, ilk hərbi geyimlər kimi şalvarlar meydana gəldi.                   

 V          Azərbaycanda istehsal olunub geniş işlənən və başqa yerlərə ixrac olunan parçalar sırasında zərbafta, xara, atlas, məxmər, darayı, mahud, şal, tirmə və s. göstərmək olar. Bu parçalardan bəziləri xalq arasında “Hacı, mənə bax”, “gecə-gündüz”, “gendə dur”, “alışdım-yandım”, “küçə mənə dar gəlir” və s. adlarla məşhur idi. Qadın paltarları əsas etibarilə ipək parça və məxmərdən tikildiyi halda, kişi geyimləri əksər hallarda mahuddan və evdə toxunan şal parçadan hazırlanırdı. Orta əsrlərin səlib yürüşlərinin nəticəsində bir çox Şərq geyim üslubları, parçalar və bəzək əşyaları Qərbə yol tapdı.

VI         XVII yüzillikdə Azərbaycan geyimləri zəngin inkişaf yolu keçmiş, milli geyim məktəbi yaradılmışdır. Geyimlə şəxsin yaşını, peşəsini, hətta hansı təbəqəyə mənsub olmasını bilmək olurdu. Geyimin forması onun sahibinin ailə vəziyyətini də əks etdirirdi. Subay qızların geyimləri evli qadınlardan fərqlənirdi. Cavan qızlar daha parlaq və qəşəng geyinərdilər.

VII          Qadınların baş geyimləri rənginə, gözəlliyinə və rəngarəngliyinə görə seçilirdi. Bura ipək kəlağayılar, çalmalar, naz-nazı, təsək, ləçək, örpək, çadra və s. daxil idi.  Kişilərin isə əsas baş geyimi qoyun xəzi və ya qaragüldən hazırlanan papaqlar idi. Azərbaycanlılarda papaq cəsarət, ləyaqət və şərəf rəmzi hesab olunurdu. Onu itirmək böyük rüsvayçılıq sayılırdı.


Üz tərəfi keçə kimi basıq yun və ya yarımyun parça” mətnin V abzasında işlənmiş hansı sözün şərhidir?







Sual 4 - 10

Geyimlərimiz tarix qarderobunda

  I    Geyimlər hər bir xalqın tarixi ilə sıx bağlıdır. Xalqın maddi mədəniyyətini, özünəxas xüsusiyyətləri əks etdirir. Adət-ənənələr, milli təfəkkür, xalq yaradıcılığı geyimlərin müxtəlifliyində, rəngarəngliyində, hətta naxışlarda, ayrı-ayrı detallarda üzə çıxır.

 II         Ən qədim insan geyimləri insanların ov zamanı əldə etdikləri heyvan dəriləri idi. Bu geyimlərin əyinlərinə ola bilməsi üçün heyvanların sümüklərini nazikləşdirərək dəriyə keçirib sap əvəzi istifadə edirdilər. Həmçinin gil və quş lələkləri də bəşər tarixinin ilkin geyimləridir. İnsanlar həşəratlardan qorunmaq məqsədilə öz bədənlərini gil və quş lələkləri ilə bəzəyirdilər. Sonradan ibtidai insan otdan parçalar hörməyə başlamış, beləliklə də, ilk parçalar meydana gəlmişdir. Sonrakı dövrlərdə Hindistanda istehsal olunmuş ilk kətan parça ilə dəbin tarixində çevriliş oldu.

 III      Qədim Misirdə insanın mövqeyinin geyimlə müəyyən etmək olurdu. Belə ki qulları bel ətrafında bağlanmış parçadan, kəndliləri sadə, quldarları isə bəzəkli geyimlərindən və qızıl zinət əşyalarından tanımaq olardı.

 IV         İlk olaraq ətəklər meydana gəlib. Ətəklərdən həm qadınlar, həm də kişilər istifadə edirdilər. Lakin kişilər, xüsusilə də vavilonlular, assuriyalılar və digər xalqların nümayəndələri əksər vaxtlarını at üzərində, qonşu torpaqları ələ keçirmək uğrunda mübarizədə və daim müharibədə keçirdiklərinə görə ətəklər onlar üçün əlverişli deyildi. Beləliklə də, ilk hərbi geyimlər kimi şalvarlar meydana gəldi.                   

 V          Azərbaycanda istehsal olunub geniş işlənən və başqa yerlərə ixrac olunan parçalar sırasında zərbafta, xara, atlas, məxmər, darayı, mahud, şal, tirmə və s. göstərmək olar. Bu parçalardan bəziləri xalq arasında “Hacı, mənə bax”, “gecə-gündüz”, “gendə dur”, “alışdım-yandım”, “küçə mənə dar gəlir” və s. adlarla məşhur idi. Qadın paltarları əsas etibarilə ipək parça və məxmərdən tikildiyi halda, kişi geyimləri əksər hallarda mahuddan və evdə toxunan şal parçadan hazırlanırdı. Orta əsrlərin səlib yürüşlərinin nəticəsində bir çox Şərq geyim üslubları, parçalar və bəzək əşyaları Qərbə yol tapdı.

VI         XVII yüzillikdə Azərbaycan geyimləri zəngin inkişaf yolu keçmiş, milli geyim məktəbi yaradılmışdır. Geyimlə şəxsin yaşını, peşəsini, hətta hansı təbəqəyə mənsub olmasını bilmək olurdu. Geyimin forması onun sahibinin ailə vəziyyətini də əks etdirirdi. Subay qızların geyimləri evli qadınlardan fərqlənirdi. Cavan qızlar daha parlaq və qəşəng geyinərdilər.

VII          Qadınların baş geyimləri rənginə, gözəlliyinə və rəngarəngliyinə görə seçilirdi. Bura ipək kəlağayılar, çalmalar, naz-nazı, təsək, ləçək, örpək, çadra və s. daxil idi.  Kişilərin isə əsas baş geyimi qoyun xəzi və ya qaragüldən hazırlanan papaqlar idi. Azərbaycanlılarda papaq cəsarət, ləyaqət və şərəf rəmzi hesab olunurdu. Onu itirmək böyük rüsvayçılıq sayılırdı.


Mətnin üslubunun səciyyəvi xüsusiyyətidir:
1. Aydın və anlaşıqlı dildə olur.
2. Sözlərin çoxmənalılığına yol verilmir.
3. Kütləvi informasiya vasitələrinin dilidir.
4. Sözün məcazi mənasından geniş istifadə olunur.
5. Əsas göstəricisi terminlərdir.







Sual 5 - 10

Geyimlərimiz tarix qarderobunda

  I    Geyimlər hər bir xalqın tarixi ilə sıx bağlıdır. Xalqın maddi mədəniyyətini, özünəxas xüsusiyyətləri əks etdirir. Adət-ənənələr, milli təfəkkür, xalq yaradıcılığı geyimlərin müxtəlifliyində, rəngarəngliyində, hətta naxışlarda, ayrı-ayrı detallarda üzə çıxır.

 II         Ən qədim insan geyimləri insanların ov zamanı əldə etdikləri heyvan dəriləri idi. Bu geyimlərin əyinlərinə ola bilməsi üçün heyvanların sümüklərini nazikləşdirərək dəriyə keçirib sap əvəzi istifadə edirdilər. Həmçinin gil və quş lələkləri də bəşər tarixinin ilkin geyimləridir. İnsanlar həşəratlardan qorunmaq məqsədilə öz bədənlərini gil və quş lələkləri ilə bəzəyirdilər. Sonradan ibtidai insan otdan parçalar hörməyə başlamış, beləliklə də, ilk parçalar meydana gəlmişdir. Sonrakı dövrlərdə Hindistanda istehsal olunmuş ilk kətan parça ilə dəbin tarixində çevriliş oldu.

 III      Qədim Misirdə insanın mövqeyinin geyimlə müəyyən etmək olurdu. Belə ki qulları bel ətrafında bağlanmış parçadan, kəndliləri sadə, quldarları isə bəzəkli geyimlərindən və qızıl zinət əşyalarından tanımaq olardı.

 IV         İlk olaraq ətəklər meydana gəlib. Ətəklərdən həm qadınlar, həm də kişilər istifadə edirdilər. Lakin kişilər, xüsusilə də vavilonlular, assuriyalılar və digər xalqların nümayəndələri əksər vaxtlarını at üzərində, qonşu torpaqları ələ keçirmək uğrunda mübarizədə və daim müharibədə keçirdiklərinə görə ətəklər onlar üçün əlverişli deyildi. Beləliklə də, ilk hərbi geyimlər kimi şalvarlar meydana gəldi.                   

 V          Azərbaycanda istehsal olunub geniş işlənən və başqa yerlərə ixrac olunan parçalar sırasında zərbafta, xara, atlas, məxmər, darayı, mahud, şal, tirmə və s. göstərmək olar. Bu parçalardan bəziləri xalq arasında “Hacı, mənə bax”, “gecə-gündüz”, “gendə dur”, “alışdım-yandım”, “küçə mənə dar gəlir” və s. adlarla məşhur idi. Qadın paltarları əsas etibarilə ipək parça və məxmərdən tikildiyi halda, kişi geyimləri əksər hallarda mahuddan və evdə toxunan şal parçadan hazırlanırdı. Orta əsrlərin səlib yürüşlərinin nəticəsində bir çox Şərq geyim üslubları, parçalar və bəzək əşyaları Qərbə yol tapdı.

VI         XVII yüzillikdə Azərbaycan geyimləri zəngin inkişaf yolu keçmiş, milli geyim məktəbi yaradılmışdır. Geyimlə şəxsin yaşını, peşəsini, hətta hansı təbəqəyə mənsub olmasını bilmək olurdu. Geyimin forması onun sahibinin ailə vəziyyətini də əks etdirirdi. Subay qızların geyimləri evli qadınlardan fərqlənirdi. Cavan qızlar daha parlaq və qəşəng geyinərdilər.

VII          Qadınların baş geyimləri rənginə, gözəlliyinə və rəngarəngliyinə görə seçilirdi. Bura ipək kəlağayılar, çalmalar, naz-nazı, təsək, ləçək, örpək, çadra və s. daxil idi.  Kişilərin isə əsas baş geyimi qoyun xəzi və ya qaragüldən hazırlanan papaqlar idi. Azərbaycanlılarda papaq cəsarət, ləyaqət və şərəf rəmzi hesab olunurdu. Onu itirmək böyük rüsvayçılıq sayılırdı.


Mətnə əsasən cədvəli tamamlayın.

Səbəb

Nəticə

            ………………………..

Dəbin tarixində çevriliş yaratdı







Sual 6 - 10

Geyimlərimiz tarix qarderobunda

  I    Geyimlər hər bir xalqın tarixi ilə sıx bağlıdır. Xalqın maddi mədəniyyətini, özünəxas xüsusiyyətləri əks etdirir. Adət-ənənələr, milli təfəkkür, xalq yaradıcılığı geyimlərin müxtəlifliyində, rəngarəngliyində, hətta naxışlarda, ayrı-ayrı detallarda üzə çıxır.

 II         Ən qədim insan geyimləri insanların ov zamanı əldə etdikləri heyvan dəriləri idi. Bu geyimlərin əyinlərinə ola bilməsi üçün heyvanların sümüklərini nazikləşdirərək dəriyə keçirib sap əvəzi istifadə edirdilər. Həmçinin gil və quş lələkləri də bəşər tarixinin ilkin geyimləridir. İnsanlar həşəratlardan qorunmaq məqsədilə öz bədənlərini gil və quş lələkləri ilə bəzəyirdilər. Sonradan ibtidai insan otdan parçalar hörməyə başlamış, beləliklə də, ilk parçalar meydana gəlmişdir. Sonrakı dövrlərdə Hindistanda istehsal olunmuş ilk kətan parça ilə dəbin tarixində çevriliş oldu.

 III      Qədim Misirdə insanın mövqeyinin geyimlə müəyyən etmək olurdu. Belə ki qulları bel ətrafında bağlanmış parçadan, kəndliləri sadə, quldarları isə bəzəkli geyimlərindən və qızıl zinət əşyalarından tanımaq olardı.

 IV         İlk olaraq ətəklər meydana gəlib. Ətəklərdən həm qadınlar, həm də kişilər istifadə edirdilər. Lakin kişilər, xüsusilə də vavilonlular, assuriyalılar və digər xalqların nümayəndələri əksər vaxtlarını at üzərində, qonşu torpaqları ələ keçirmək uğrunda mübarizədə və daim müharibədə keçirdiklərinə görə ətəklər onlar üçün əlverişli deyildi. Beləliklə də, ilk hərbi geyimlər kimi şalvarlar meydana gəldi.                   

 V          Azərbaycanda istehsal olunub geniş işlənən və başqa yerlərə ixrac olunan parçalar sırasında zərbafta, xara, atlas, məxmər, darayı, mahud, şal, tirmə və s. göstərmək olar. Bu parçalardan bəziləri xalq arasında “Hacı, mənə bax”, “gecə-gündüz”, “gendə dur”, “alışdım-yandım”, “küçə mənə dar gəlir” və s. adlarla məşhur idi. Qadın paltarları əsas etibarilə ipək parça və məxmərdən tikildiyi halda, kişi geyimləri əksər hallarda mahuddan və evdə toxunan şal parçadan hazırlanırdı. Orta əsrlərin səlib yürüşlərinin nəticəsində bir çox Şərq geyim üslubları, parçalar və bəzək əşyaları Qərbə yol tapdı.

VI         XVII yüzillikdə Azərbaycan geyimləri zəngin inkişaf yolu keçmiş, milli geyim məktəbi yaradılmışdır. Geyimlə şəxsin yaşını, peşəsini, hətta hansı təbəqəyə mənsub olmasını bilmək olurdu. Geyimin forması onun sahibinin ailə vəziyyətini də əks etdirirdi. Subay qızların geyimləri evli qadınlardan fərqlənirdi. Cavan qızlar daha parlaq və qəşəng geyinərdilər.

VII          Qadınların baş geyimləri rənginə, gözəlliyinə və rəngarəngliyinə görə seçilirdi. Bura ipək kəlağayılar, çalmalar, naz-nazı, təsək, ləçək, örpək, çadra və s. daxil idi.  Kişilərin isə əsas baş geyimi qoyun xəzi və ya qaragüldən hazırlanan papaqlar idi. Azərbaycanlılarda papaq cəsarət, ləyaqət və şərəf rəmzi hesab olunurdu. Onu itirmək böyük rüsvayçılıq sayılırdı.


Mətnə əsasən cədvəli tamamlayın. 
 

Müddəa

Müddəanı əsaslandıran faktlar

Geyim insanın cəmiyyətdəki mövqeyinin göstəricisi

1.


Sualın cavabını yazılı şəkildə aşağıdakı xanaya daxil etdikdən sonra “Cavabı təsdiqlə” butonuna klik edin. Açılan qiymətləndirmə meyarları ilə öz cavabınızı müqayisə edib qiymətləndirmə aparın. Nəzərə alın ki, daxil etdiyiniz cavablara test tərtibçisi (müəllim, təlimçi və s.) istəkdən asılı olaraq baxa bilər.




Sual 7 - 10

Geyimlərimiz tarix qarderobunda

  I    Geyimlər hər bir xalqın tarixi ilə sıx bağlıdır. Xalqın maddi mədəniyyətini, özünəxas xüsusiyyətləri əks etdirir. Adət-ənənələr, milli təfəkkür, xalq yaradıcılığı geyimlərin müxtəlifliyində, rəngarəngliyində, hətta naxışlarda, ayrı-ayrı detallarda üzə çıxır.

 II         Ən qədim insan geyimləri insanların ov zamanı əldə etdikləri heyvan dəriləri idi. Bu geyimlərin əyinlərinə ola bilməsi üçün heyvanların sümüklərini nazikləşdirərək dəriyə keçirib sap əvəzi istifadə edirdilər. Həmçinin gil və quş lələkləri də bəşər tarixinin ilkin geyimləridir. İnsanlar həşəratlardan qorunmaq məqsədilə öz bədənlərini gil və quş lələkləri ilə bəzəyirdilər. Sonradan ibtidai insan otdan parçalar hörməyə başlamış, beləliklə də, ilk parçalar meydana gəlmişdir. Sonrakı dövrlərdə Hindistanda istehsal olunmuş ilk kətan parça ilə dəbin tarixində çevriliş oldu.

 III      Qədim Misirdə insanın mövqeyinin geyimlə müəyyən etmək olurdu. Belə ki qulları bel ətrafında bağlanmış parçadan, kəndliləri sadə, quldarları isə bəzəkli geyimlərindən və qızıl zinət əşyalarından tanımaq olardı.

 IV         İlk olaraq ətəklər meydana gəlib. Ətəklərdən həm qadınlar, həm də kişilər istifadə edirdilər. Lakin kişilər, xüsusilə də vavilonlular, assuriyalılar və digər xalqların nümayəndələri əksər vaxtlarını at üzərində, qonşu torpaqları ələ keçirmək uğrunda mübarizədə və daim müharibədə keçirdiklərinə görə ətəklər onlar üçün əlverişli deyildi. Beləliklə də, ilk hərbi geyimlər kimi şalvarlar meydana gəldi.                   

 V          Azərbaycanda istehsal olunub geniş işlənən və başqa yerlərə ixrac olunan parçalar sırasında zərbafta, xara, atlas, məxmər, darayı, mahud, şal, tirmə və s. göstərmək olar. Bu parçalardan bəziləri xalq arasında “Hacı, mənə bax”, “gecə-gündüz”, “gendə dur”, “alışdım-yandım”, “küçə mənə dar gəlir” və s. adlarla məşhur idi. Qadın paltarları əsas etibarilə ipək parça və məxmərdən tikildiyi halda, kişi geyimləri əksər hallarda mahuddan və evdə toxunan şal parçadan hazırlanırdı. Orta əsrlərin səlib yürüşlərinin nəticəsində bir çox Şərq geyim üslubları, parçalar və bəzək əşyaları Qərbə yol tapdı.

VI         XVII yüzillikdə Azərbaycan geyimləri zəngin inkişaf yolu keçmiş, milli geyim məktəbi yaradılmışdır. Geyimlə şəxsin yaşını, peşəsini, hətta hansı təbəqəyə mənsub olmasını bilmək olurdu. Geyimin forması onun sahibinin ailə vəziyyətini də əks etdirirdi. Subay qızların geyimləri evli qadınlardan fərqlənirdi. Cavan qızlar daha parlaq və qəşəng geyinərdilər.

VII          Qadınların baş geyimləri rənginə, gözəlliyinə və rəngarəngliyinə görə seçilirdi. Bura ipək kəlağayılar, çalmalar, naz-nazı, təsək, ləçək, örpək, çadra və s. daxil idi.  Kişilərin isə əsas baş geyimi qoyun xəzi və ya qaragüldən hazırlanan papaqlar idi. Azərbaycanlılarda papaq cəsarət, ləyaqət və şərəf rəmzi hesab olunurdu. Onu itirmək böyük rüsvayçılıq sayılırdı.


Mətnin əsas məqsədini iki cümlə ilə müəyyən edin.


Sualın cavabını yazılı şəkildə aşağıdakı xanaya daxil etdikdən sonra “Cavabı təsdiqlə” butonuna klik edin. Açılan qiymətləndirmə meyarları ilə öz cavabınızı müqayisə edib qiymətləndirmə aparın. Nəzərə alın ki, daxil etdiyiniz cavablara test tərtibçisi (müəllim, təlimçi və s.) istəkdən asılı olaraq baxa bilər.




Sual 8 - 10

Geyimlərimiz tarix qarderobunda

  I    Geyimlər hər bir xalqın tarixi ilə sıx bağlıdır. Xalqın maddi mədəniyyətini, özünəxas xüsusiyyətləri əks etdirir. Adət-ənənələr, milli təfəkkür, xalq yaradıcılığı geyimlərin müxtəlifliyində, rəngarəngliyində, hətta naxışlarda, ayrı-ayrı detallarda üzə çıxır.

 II         Ən qədim insan geyimləri insanların ov zamanı əldə etdikləri heyvan dəriləri idi. Bu geyimlərin əyinlərinə ola bilməsi üçün heyvanların sümüklərini nazikləşdirərək dəriyə keçirib sap əvəzi istifadə edirdilər. Həmçinin gil və quş lələkləri də bəşər tarixinin ilkin geyimləridir. İnsanlar həşəratlardan qorunmaq məqsədilə öz bədənlərini gil və quş lələkləri ilə bəzəyirdilər. Sonradan ibtidai insan otdan parçalar hörməyə başlamış, beləliklə də, ilk parçalar meydana gəlmişdir. Sonrakı dövrlərdə Hindistanda istehsal olunmuş ilk kətan parça ilə dəbin tarixində çevriliş oldu.

 III      Qədim Misirdə insanın mövqeyinin geyimlə müəyyən etmək olurdu. Belə ki qulları bel ətrafında bağlanmış parçadan, kəndliləri sadə, quldarları isə bəzəkli geyimlərindən və qızıl zinət əşyalarından tanımaq olardı.

 IV         İlk olaraq ətəklər meydana gəlib. Ətəklərdən həm qadınlar, həm də kişilər istifadə edirdilər. Lakin kişilər, xüsusilə də vavilonlular, assuriyalılar və digər xalqların nümayəndələri əksər vaxtlarını at üzərində, qonşu torpaqları ələ keçirmək uğrunda mübarizədə və daim müharibədə keçirdiklərinə görə ətəklər onlar üçün əlverişli deyildi. Beləliklə də, ilk hərbi geyimlər kimi şalvarlar meydana gəldi.                   

 V          Azərbaycanda istehsal olunub geniş işlənən və başqa yerlərə ixrac olunan parçalar sırasında zərbafta, xara, atlas, məxmər, darayı, mahud, şal, tirmə və s. göstərmək olar. Bu parçalardan bəziləri xalq arasında “Hacı, mənə bax”, “gecə-gündüz”, “gendə dur”, “alışdım-yandım”, “küçə mənə dar gəlir” və s. adlarla məşhur idi. Qadın paltarları əsas etibarilə ipək parça və məxmərdən tikildiyi halda, kişi geyimləri əksər hallarda mahuddan və evdə toxunan şal parçadan hazırlanırdı. Orta əsrlərin səlib yürüşlərinin nəticəsində bir çox Şərq geyim üslubları, parçalar və bəzək əşyaları Qərbə yol tapdı.

VI         XVII yüzillikdə Azərbaycan geyimləri zəngin inkişaf yolu keçmiş, milli geyim məktəbi yaradılmışdır. Geyimlə şəxsin yaşını, peşəsini, hətta hansı təbəqəyə mənsub olmasını bilmək olurdu. Geyimin forması onun sahibinin ailə vəziyyətini də əks etdirirdi. Subay qızların geyimləri evli qadınlardan fərqlənirdi. Cavan qızlar daha parlaq və qəşəng geyinərdilər.

VII          Qadınların baş geyimləri rənginə, gözəlliyinə və rəngarəngliyinə görə seçilirdi. Bura ipək kəlağayılar, çalmalar, naz-nazı, təsək, ləçək, örpək, çadra və s. daxil idi.  Kişilərin isə əsas baş geyimi qoyun xəzi və ya qaragüldən hazırlanan papaqlar idi. Azərbaycanlılarda papaq cəsarət, ləyaqət və şərəf rəmzi hesab olunurdu. Onu itirmək böyük rüsvayçılıq sayılırdı.


Altından xətt çəkilmiş hissənin məzmununa uyğun aforizmi müəyyən edin?


Sualın cavabını yazılı şəkildə aşağıdakı xanaya daxil etdikdən sonra “Cavabı təsdiqlə” butonuna klik edin. Açılan qiymətləndirmə meyarları ilə öz cavabınızı müqayisə edib qiymətləndirmə aparın. Nəzərə alın ki, daxil etdiyiniz cavablara test tərtibçisi (müəllim, təlimçi və s.) istəkdən asılı olaraq baxa bilər.




Sual 9 - 10

Geyimlərimiz tarix qarderobunda

  I    Geyimlər hər bir xalqın tarixi ilə sıx bağlıdır. Xalqın maddi mədəniyyətini, özünəxas xüsusiyyətləri əks etdirir. Adət-ənənələr, milli təfəkkür, xalq yaradıcılığı geyimlərin müxtəlifliyində, rəngarəngliyində, hətta naxışlarda, ayrı-ayrı detallarda üzə çıxır.

 II         Ən qədim insan geyimləri insanların ov zamanı əldə etdikləri heyvan dəriləri idi. Bu geyimlərin əyinlərinə ola bilməsi üçün heyvanların sümüklərini nazikləşdirərək dəriyə keçirib sap əvəzi istifadə edirdilər. Həmçinin gil və quş lələkləri də bəşər tarixinin ilkin geyimləridir. İnsanlar həşəratlardan qorunmaq məqsədilə öz bədənlərini gil və quş lələkləri ilə bəzəyirdilər. Sonradan ibtidai insan otdan parçalar hörməyə başlamış, beləliklə də, ilk parçalar meydana gəlmişdir. Sonrakı dövrlərdə Hindistanda istehsal olunmuş ilk kətan parça ilə dəbin tarixində çevriliş oldu.

 III      Qədim Misirdə insanın mövqeyinin geyimlə müəyyən etmək olurdu. Belə ki qulları bel ətrafında bağlanmış parçadan, kəndliləri sadə, quldarları isə bəzəkli geyimlərindən və qızıl zinət əşyalarından tanımaq olardı.

 IV         İlk olaraq ətəklər meydana gəlib. Ətəklərdən həm qadınlar, həm də kişilər istifadə edirdilər. Lakin kişilər, xüsusilə də vavilonlular, assuriyalılar və digər xalqların nümayəndələri əksər vaxtlarını at üzərində, qonşu torpaqları ələ keçirmək uğrunda mübarizədə və daim müharibədə keçirdiklərinə görə ətəklər onlar üçün əlverişli deyildi. Beləliklə də, ilk hərbi geyimlər kimi şalvarlar meydana gəldi.                   

 V          Azərbaycanda istehsal olunub geniş işlənən və başqa yerlərə ixrac olunan parçalar sırasında zərbafta, xara, atlas, məxmər, darayı, mahud, şal, tirmə və s. göstərmək olar. Bu parçalardan bəziləri xalq arasında “Hacı, mənə bax”, “gecə-gündüz”, “gendə dur”, “alışdım-yandım”, “küçə mənə dar gəlir” və s. adlarla məşhur idi. Qadın paltarları əsas etibarilə ipək parça və məxmərdən tikildiyi halda, kişi geyimləri əksər hallarda mahuddan və evdə toxunan şal parçadan hazırlanırdı. Orta əsrlərin səlib yürüşlərinin nəticəsində bir çox Şərq geyim üslubları, parçalar və bəzək əşyaları Qərbə yol tapdı.

VI         XVII yüzillikdə Azərbaycan geyimləri zəngin inkişaf yolu keçmiş, milli geyim məktəbi yaradılmışdır. Geyimlə şəxsin yaşını, peşəsini, hətta hansı təbəqəyə mənsub olmasını bilmək olurdu. Geyimin forması onun sahibinin ailə vəziyyətini də əks etdirirdi. Subay qızların geyimləri evli qadınlardan fərqlənirdi. Cavan qızlar daha parlaq və qəşəng geyinərdilər.

VII          Qadınların baş geyimləri rənginə, gözəlliyinə və rəngarəngliyinə görə seçilirdi. Bura ipək kəlağayılar, çalmalar, naz-nazı, təsək, ləçək, örpək, çadra və s. daxil idi.  Kişilərin isə əsas baş geyimi qoyun xəzi və ya qaragüldən hazırlanan papaqlar idi. Azərbaycanlılarda papaq cəsarət, ləyaqət və şərəf rəmzi hesab olunurdu. Onu itirmək böyük rüsvayçılıq sayılırdı.


Hansı abzasdakı bir problemin səbəbini və nəticəsini elə mətnin həmin abzası əsasında müəyyən etmək olar? Mətndəki nümunələrə əsasən cədvəli doldurmağa çalışın.

Problminin səbəbi

Problem

Problemin nəticəsi

 

 

 


Sualın cavabını yazılı şəkildə aşağıdakı xanaya daxil etdikdən sonra “Cavabı təsdiqlə” butonuna klik edin. Açılan qiymətləndirmə meyarları ilə öz cavabınızı müqayisə edib qiymətləndirmə aparın. Nəzərə alın ki, daxil etdiyiniz cavablara test tərtibçisi (müəllim, təlimçi və s.) istəkdən asılı olaraq baxa bilər.




Sual 10 - 10

Geyimlərimiz tarix qarderobunda

  I    Geyimlər hər bir xalqın tarixi ilə sıx bağlıdır. Xalqın maddi mədəniyyətini, özünəxas xüsusiyyətləri əks etdirir. Adət-ənənələr, milli təfəkkür, xalq yaradıcılığı geyimlərin müxtəlifliyində, rəngarəngliyində, hətta naxışlarda, ayrı-ayrı detallarda üzə çıxır.

 II         Ən qədim insan geyimləri insanların ov zamanı əldə etdikləri heyvan dəriləri idi. Bu geyimlərin əyinlərinə ola bilməsi üçün heyvanların sümüklərini nazikləşdirərək dəriyə keçirib sap əvəzi istifadə edirdilər. Həmçinin gil və quş lələkləri də bəşər tarixinin ilkin geyimləridir. İnsanlar həşəratlardan qorunmaq məqsədilə öz bədənlərini gil və quş lələkləri ilə bəzəyirdilər. Sonradan ibtidai insan otdan parçalar hörməyə başlamış, beləliklə də, ilk parçalar meydana gəlmişdir. Sonrakı dövrlərdə Hindistanda istehsal olunmuş ilk kətan parça ilə dəbin tarixində çevriliş oldu.

 III      Qədim Misirdə insanın mövqeyinin geyimlə müəyyən etmək olurdu. Belə ki qulları bel ətrafında bağlanmış parçadan, kəndliləri sadə, quldarları isə bəzəkli geyimlərindən və qızıl zinət əşyalarından tanımaq olardı.

 IV         İlk olaraq ətəklər meydana gəlib. Ətəklərdən həm qadınlar, həm də kişilər istifadə edirdilər. Lakin kişilər, xüsusilə də vavilonlular, assuriyalılar və digər xalqların nümayəndələri əksər vaxtlarını at üzərində, qonşu torpaqları ələ keçirmək uğrunda mübarizədə və daim müharibədə keçirdiklərinə görə ətəklər onlar üçün əlverişli deyildi. Beləliklə də, ilk hərbi geyimlər kimi şalvarlar meydana gəldi.                   

 V          Azərbaycanda istehsal olunub geniş işlənən və başqa yerlərə ixrac olunan parçalar sırasında zərbafta, xara, atlas, məxmər, darayı, mahud, şal, tirmə və s. göstərmək olar. Bu parçalardan bəziləri xalq arasında “Hacı, mənə bax”, “gecə-gündüz”, “gendə dur”, “alışdım-yandım”, “küçə mənə dar gəlir” və s. adlarla məşhur idi. Qadın paltarları əsas etibarilə ipək parça və məxmərdən tikildiyi halda, kişi geyimləri əksər hallarda mahuddan və evdə toxunan şal parçadan hazırlanırdı. Orta əsrlərin səlib yürüşlərinin nəticəsində bir çox Şərq geyim üslubları, parçalar və bəzək əşyaları Qərbə yol tapdı.

VI         XVII yüzillikdə Azərbaycan geyimləri zəngin inkişaf yolu keçmiş, milli geyim məktəbi yaradılmışdır. Geyimlə şəxsin yaşını, peşəsini, hətta hansı təbəqəyə mənsub olmasını bilmək olurdu. Geyimin forması onun sahibinin ailə vəziyyətini də əks etdirirdi. Subay qızların geyimləri evli qadınlardan fərqlənirdi. Cavan qızlar daha parlaq və qəşəng geyinərdilər.

VII          Qadınların baş geyimləri rənginə, gözəlliyinə və rəngarəngliyinə görə seçilirdi. Bura ipək kəlağayılar, çalmalar, naz-nazı, təsək, ləçək, örpək, çadra və s. daxil idi.  Kişilərin isə əsas baş geyimi qoyun xəzi və ya qaragüldən hazırlanan papaqlar idi. Azərbaycanlılarda papaq cəsarət, ləyaqət və şərəf rəmzi hesab olunurdu. Onu itirmək böyük rüsvayçılıq sayılırdı.


Milli geyim nümunələrini geyinən şəxs barədə hansı məlumatları almaq olardı?


Sualın cavabını yazılı şəkildə aşağıdakı xanaya daxil etdikdən sonra “Cavabı təsdiqlə” butonuna klik edin. Açılan qiymətləndirmə meyarları ilə öz cavabınızı müqayisə edib qiymətləndirmə aparın. Nəzərə alın ki, daxil etdiyiniz cavablara test tərtibçisi (müəllim, təlimçi və s.) istəkdən asılı olaraq baxa bilər.




Rəylər