İntenet bağlantınızı yoxlayın...

Azərbaycan dili


Natiq Vahidov


NV ACADEMY
Doldurmaq vacibdir

Sual 1 - 10

Faydalı iş

          XX әsrin әvvәllәrindә Azәrbaycanda әn böyük vә məşhur nәşriyyat Orucov qardaşlarının nәşriyyat ­mәtbәәsi idi.

             Oruc, Qәnbәr vә Abuzәr Orucov qardaşları Bәrdәnin Alpout kәndindә doğulmuş, Tiflisdә, Gәncәdә vә Rusiyada yüksәk tәһsil almışdılar. Rus, әrәb vә fars dillәrini mükәmmәl bilmәlәri onların sonralar hәm dә jurnalist, tәnqidçi, tәrcümәçi vә redaktor kimi işlәmәlәrinә imkan vermişdi.

     ●   Ata­-babalarından qalma mülkü vә әmlakı satmaqla әldә etdiklәri vәsait һesabına qardaşlar Almaniyadan yeni çap lәvazimatı vә mәtbәә avadanlığı alaraq Bakıya gәtirmiş, o dövr üçün kifayәt qәdər güclü vә müasir mәtbәә qurmuşdular. Bu, Bakıda elektrik enerjisi ilə işləyən ilk mәtbәә idi. Mәtbәә Tağıyevin açdığı vә һimayә etdiyi Qız mәktәbinin binasında yerlәşirdi. Yer kirayəsi kimi Orucov qardaşları hər il məktəbi bitirən məzunlara nəfis nəşr olunmuş “Qurani­-Kərim” kitabı hədiyyə edirdilər.

       ●     Nәşriyyat buraxdığı kitabların dövri mәtbuatda reklamına da xüsusi diqqәt yetirir, vaxtaşırı qәzetlərdә һәmin kitablar һaqqında kiçik elanlar yerlәşdirirdi.

             Belәliklә, Orucov qardaşları, sözün әsl mәnasında, nәşriyyat biznesini müasir səviyyәdә qurmuş iş adamları idilər. Onlar bir çox qәzet vә jurnalların naşiri kimi çıxış edirdilәr.

              Orucov qardaşları Azәrbaycan mәtbuatı tarixindә ilk dәfә olaraq müəlliflərə qonorar verməyə başladılar. Məsələn, böyük yazıçımız Sabirə hər gün yazdığı taziyanələri üçün ayda on manat qonorar verirdilәr.

        ●    Dünya vә rus әdәbiyyatından tәrcümә olunmuş kitablar da nәşriyyatın iş planında müһüm yer tuturdu.

        ●   Orucov qardaşlarının mәtbәәsi oxucular arasında kitabların tәbliği mәqsәdi ilә vaxtaşırı müxtәlif kitab kataloqları da buraxırdı. Bu kataloqlarda nәşr olunmuş kitablar sahәlәr üzrә qruplaşdırılırdı. Onların qısa biblioqrafik göstәricilәri və annotasiya ilә siyahısı dərc edilirdi.

        ●   1918­-ci ildə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti yaranarkən qardaşlar könüllü olaraq öz mətbəələrini müstəqil dövlətin ixtiyarına vermişdilər. Lakin bolşevik­ kommunist rejimi hakimiyyətə gəldikdən sonra Orucov qardaşlarının mətbəəsi “milliləşdirmə” adı altında əllərindən alındı.

                 Onların həyatlarının ən çətin dönəmi elə Sovet dövrünə düşmüşdü. Sovet hakimiyyəti dövründə Orucov qardaşları tәqiblәrә mәruz qalaraq Bәrdәyә, öz doğma kәndlәrinә qayıtdılar. Lakin burada da tәqibdәn  yaxa qurtarmağa çalışırdılar.


“Orucov qardaşları bir çox görkəmli yazarların əsərlərini Azərbaycan oxucularına təqdim etmişdilər” cümləsini qarşısında ● işarəsi qoyulmuş hansı cümlə və ya ifadə ilə başlayan abzasın sonuna artırsaq, özündən əvvəlki cümlənin nəticəsi kimi çıxış edər?







Sual 2 - 10

Faydalı iş

          XX әsrin әvvәllәrindә Azәrbaycanda әn böyük vә məşhur nәşriyyat Orucov qardaşlarının nәşriyyat ­mәtbәәsi idi.

             Oruc, Qәnbәr vә Abuzәr Orucov qardaşları Bәrdәnin Alpout kәndindә doğulmuş, Tiflisdә, Gәncәdә vә Rusiyada yüksәk tәһsil almışdılar. Rus, әrәb vә fars dillәrini mükәmmәl bilmәlәri onların sonralar hәm dә jurnalist, tәnqidçi, tәrcümәçi vә redaktor kimi işlәmәlәrinә imkan vermişdi.

     ●   Ata­-babalarından qalma mülkü vә әmlakı satmaqla әldә etdiklәri vәsait һesabına qardaşlar Almaniyadan yeni çap lәvazimatı vә mәtbәә avadanlığı alaraq Bakıya gәtirmiş, o dövr üçün kifayәt qәdər güclü vә müasir mәtbәә qurmuşdular. Bu, Bakıda elektrik enerjisi ilə işləyən ilk mәtbәә idi. Mәtbәә Tağıyevin açdığı vә һimayә etdiyi Qız mәktәbinin binasında yerlәşirdi. Yer kirayəsi kimi Orucov qardaşları hər il məktəbi bitirən məzunlara nəfis nəşr olunmuş “Qurani­-Kərim” kitabı hədiyyə edirdilər.

       ●     Nәşriyyat buraxdığı kitabların dövri mәtbuatda reklamına da xüsusi diqqәt yetirir, vaxtaşırı qәzetlərdә һәmin kitablar һaqqında kiçik elanlar yerlәşdirirdi.

             Belәliklә, Orucov qardaşları, sözün әsl mәnasında, nәşriyyat biznesini müasir səviyyәdә qurmuş iş adamları idilər. Onlar bir çox qәzet vә jurnalların naşiri kimi çıxış edirdilәr.

              Orucov qardaşları Azәrbaycan mәtbuatı tarixindә ilk dәfә olaraq müəlliflərə qonorar verməyə başladılar. Məsələn, böyük yazıçımız Sabirə hər gün yazdığı taziyanələri üçün ayda on manat qonorar verirdilәr.

        ●    Dünya vә rus әdәbiyyatından tәrcümә olunmuş kitablar da nәşriyyatın iş planında müһüm yer tuturdu.

        ●   Orucov qardaşlarının mәtbәәsi oxucular arasında kitabların tәbliği mәqsәdi ilә vaxtaşırı müxtәlif kitab kataloqları da buraxırdı. Bu kataloqlarda nәşr olunmuş kitablar sahәlәr üzrә qruplaşdırılırdı. Onların qısa biblioqrafik göstәricilәri və annotasiya ilә siyahısı dərc edilirdi.

        ●   1918­-ci ildə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti yaranarkən qardaşlar könüllü olaraq öz mətbəələrini müstəqil dövlətin ixtiyarına vermişdilər. Lakin bolşevik­ kommunist rejimi hakimiyyətə gəldikdən sonra Orucov qardaşlarının mətbəəsi “milliləşdirmə” adı altında əllərindən alındı.

                 Onların həyatlarının ən çətin dönəmi elə Sovet dövrünə düşmüşdü. Sovet hakimiyyəti dövründə Orucov qardaşları tәqiblәrә mәruz qalaraq Bәrdәyә, öz doğma kәndlәrinә qayıtdılar. Lakin burada da tәqibdәn  yaxa qurtarmağa çalışırdılar.


Mətnin əsas hissəsinə aid olmayan fikri müəyyən edin.







Sual 3 - 10

Faydalı iş

          XX әsrin әvvәllәrindә Azәrbaycanda әn böyük vә məşhur nәşriyyat Orucov qardaşlarının nәşriyyat ­mәtbәәsi idi.

             Oruc, Qәnbәr vә Abuzәr Orucov qardaşları Bәrdәnin Alpout kәndindә doğulmuş, Tiflisdә, Gәncәdә vә Rusiyada yüksәk tәһsil almışdılar. Rus, әrәb vә fars dillәrini mükәmmәl bilmәlәri onların sonralar hәm dә jurnalist, tәnqidçi, tәrcümәçi vә redaktor kimi işlәmәlәrinә imkan vermişdi.

     ●   Ata­-babalarından qalma mülkü vә әmlakı satmaqla әldә etdiklәri vәsait һesabına qardaşlar Almaniyadan yeni çap lәvazimatı vә mәtbәә avadanlığı alaraq Bakıya gәtirmiş, o dövr üçün kifayәt qәdər güclü vә müasir mәtbәә qurmuşdular. Bu, Bakıda elektrik enerjisi ilə işləyən ilk mәtbәә idi. Mәtbәә Tağıyevin açdığı vә һimayә etdiyi Qız mәktәbinin binasında yerlәşirdi. Yer kirayəsi kimi Orucov qardaşları hər il məktəbi bitirən məzunlara nəfis nəşr olunmuş “Qurani­-Kərim” kitabı hədiyyə edirdilər.

       ●     Nәşriyyat buraxdığı kitabların dövri mәtbuatda reklamına da xüsusi diqqәt yetirir, vaxtaşırı qәzetlərdә һәmin kitablar һaqqında kiçik elanlar yerlәşdirirdi.

             Belәliklә, Orucov qardaşları, sözün әsl mәnasında, nәşriyyat biznesini müasir səviyyәdә qurmuş iş adamları idilər. Onlar bir çox qәzet vә jurnalların naşiri kimi çıxış edirdilәr.

              Orucov qardaşları Azәrbaycan mәtbuatı tarixindә ilk dәfә olaraq müəlliflərə qonorar verməyə başladılar. Məsələn, böyük yazıçımız Sabirə hər gün yazdığı taziyanələri üçün ayda on manat qonorar verirdilәr.

        ●    Dünya vә rus әdәbiyyatından tәrcümә olunmuş kitablar da nәşriyyatın iş planında müһüm yer tuturdu.

        ●   Orucov qardaşlarının mәtbәәsi oxucular arasında kitabların tәbliği mәqsәdi ilә vaxtaşırı müxtәlif kitab kataloqları da buraxırdı. Bu kataloqlarda nәşr olunmuş kitablar sahәlәr üzrә qruplaşdırılırdı. Onların qısa biblioqrafik göstәricilәri və annotasiya ilә siyahısı dərc edilirdi.

        ●   1918­-ci ildə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti yaranarkən qardaşlar könüllü olaraq öz mətbəələrini müstəqil dövlətin ixtiyarına vermişdilər. Lakin bolşevik­ kommunist rejimi hakimiyyətə gəldikdən sonra Orucov qardaşlarının mətbəəsi “milliləşdirmə” adı altında əllərindən alındı.

                 Onların həyatlarının ən çətin dönəmi elə Sovet dövrünə düşmüşdü. Sovet hakimiyyəti dövründə Orucov qardaşları tәqiblәrә mәruz qalaraq Bәrdәyә, öz doğma kәndlәrinә qayıtdılar. Lakin burada da tәqibdәn  yaxa qurtarmağa çalışırdılar.


Mətnin son cümləsi əsasında deyə bilərik ki.....







Sual 4 - 10

Faydalı iş

          XX әsrin әvvәllәrindә Azәrbaycanda әn böyük vә məşhur nәşriyyat Orucov qardaşlarının nәşriyyat ­mәtbәәsi idi.

             Oruc, Qәnbәr vә Abuzәr Orucov qardaşları Bәrdәnin Alpout kәndindә doğulmuş, Tiflisdә, Gәncәdә vә Rusiyada yüksәk tәһsil almışdılar. Rus, әrәb vә fars dillәrini mükәmmәl bilmәlәri onların sonralar hәm dә jurnalist, tәnqidçi, tәrcümәçi vә redaktor kimi işlәmәlәrinә imkan vermişdi.

     ●   Ata­-babalarından qalma mülkü vә әmlakı satmaqla әldә etdiklәri vәsait һesabına qardaşlar Almaniyadan yeni çap lәvazimatı vә mәtbәә avadanlığı alaraq Bakıya gәtirmiş, o dövr üçün kifayәt qәdər güclü vә müasir mәtbәә qurmuşdular. Bu, Bakıda elektrik enerjisi ilə işləyən ilk mәtbәә idi. Mәtbәә Tağıyevin açdığı vә һimayә etdiyi Qız mәktәbinin binasında yerlәşirdi. Yer kirayəsi kimi Orucov qardaşları hər il məktəbi bitirən məzunlara nəfis nəşr olunmuş “Qurani­-Kərim” kitabı hədiyyə edirdilər.

       ●     Nәşriyyat buraxdığı kitabların dövri mәtbuatda reklamına da xüsusi diqqәt yetirir, vaxtaşırı qәzetlərdә һәmin kitablar һaqqında kiçik elanlar yerlәşdirirdi.

             Belәliklә, Orucov qardaşları, sözün әsl mәnasında, nәşriyyat biznesini müasir səviyyәdә qurmuş iş adamları idilər. Onlar bir çox qәzet vә jurnalların naşiri kimi çıxış edirdilәr.

              Orucov qardaşları Azәrbaycan mәtbuatı tarixindә ilk dәfә olaraq müəlliflərə qonorar verməyə başladılar. Məsələn, böyük yazıçımız Sabirə hər gün yazdığı taziyanələri üçün ayda on manat qonorar verirdilәr.

        ●    Dünya vә rus әdәbiyyatından tәrcümә olunmuş kitablar da nәşriyyatın iş planında müһüm yer tuturdu.

        ●   Orucov qardaşlarının mәtbәәsi oxucular arasında kitabların tәbliği mәqsәdi ilә vaxtaşırı müxtәlif kitab kataloqları da buraxırdı. Bu kataloqlarda nәşr olunmuş kitablar sahәlәr üzrә qruplaşdırılırdı. Onların qısa biblioqrafik göstәricilәri və annotasiya ilә siyahısı dərc edilirdi.

        ●   1918­-ci ildə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti yaranarkən qardaşlar könüllü olaraq öz mətbəələrini müstəqil dövlətin ixtiyarına vermişdilər. Lakin bolşevik­ kommunist rejimi hakimiyyətə gəldikdən sonra Orucov qardaşlarının mətbəəsi “milliləşdirmə” adı altında əllərindən alındı.

                 Onların həyatlarının ən çətin dönəmi elə Sovet dövrünə düşmüşdü. Sovet hakimiyyəti dövründə Orucov qardaşları tәqiblәrә mәruz qalaraq Bәrdәyә, öz doğma kәndlәrinә qayıtdılar. Lakin burada da tәqibdәn  yaxa qurtarmağa çalışırdılar.


Mətnin üslubunu səciyyələndirən xüsusiyyətləri müəyyənləşdirin.
1. milli ictimai təfəkkürün ifadəsidir
2. ədəbi dilin ən geniş yayılmış üslubudur
3. əsas xüsusiyyəti məntiqilik, dəqiqlik, ardıcıllıq və konkretlikdir.
4. məqsədi fikrin hamı tərəfindən anlaşıqlı, aydın və təsirli şəkildə ifadə olunmasıdır
5. ümumişlək sözlərdən daha çox istifadə olunur
6. fikir müəyyən qəlibə düşmüş (standart) formalarda və olduqca yığcam şəkildə verilməsidir.







Sual 5 - 10

Faydalı iş

          XX әsrin әvvәllәrindә Azәrbaycanda әn böyük vә məşhur nәşriyyat Orucov qardaşlarının nәşriyyat ­mәtbәәsi idi.

             Oruc, Qәnbәr vә Abuzәr Orucov qardaşları Bәrdәnin Alpout kәndindә doğulmuş, Tiflisdә, Gәncәdә vә Rusiyada yüksәk tәһsil almışdılar. Rus, әrәb vә fars dillәrini mükәmmәl bilmәlәri onların sonralar hәm dә jurnalist, tәnqidçi, tәrcümәçi vә redaktor kimi işlәmәlәrinә imkan vermişdi.

     ●   Ata­-babalarından qalma mülkü vә әmlakı satmaqla әldә etdiklәri vәsait һesabına qardaşlar Almaniyadan yeni çap lәvazimatı vә mәtbәә avadanlığı alaraq Bakıya gәtirmiş, o dövr üçün kifayәt qәdər güclü vә müasir mәtbәә qurmuşdular. Bu, Bakıda elektrik enerjisi ilə işləyən ilk mәtbәә idi. Mәtbәә Tağıyevin açdığı vә һimayә etdiyi Qız mәktәbinin binasında yerlәşirdi. Yer kirayəsi kimi Orucov qardaşları hər il məktəbi bitirən məzunlara nəfis nəşr olunmuş “Qurani­-Kərim” kitabı hədiyyə edirdilər.

       ●     Nәşriyyat buraxdığı kitabların dövri mәtbuatda reklamına da xüsusi diqqәt yetirir, vaxtaşırı qәzetlərdә һәmin kitablar һaqqında kiçik elanlar yerlәşdirirdi.

             Belәliklә, Orucov qardaşları, sözün әsl mәnasında, nәşriyyat biznesini müasir səviyyәdә qurmuş iş adamları idilər. Onlar bir çox qәzet vә jurnalların naşiri kimi çıxış edirdilәr.

              Orucov qardaşları Azәrbaycan mәtbuatı tarixindә ilk dәfә olaraq müəlliflərə qonorar verməyə başladılar. Məsələn, böyük yazıçımız Sabirə hər gün yazdığı taziyanələri üçün ayda on manat qonorar verirdilәr.

        ●    Dünya vә rus әdәbiyyatından tәrcümә olunmuş kitablar da nәşriyyatın iş planında müһüm yer tuturdu.

        ●   Orucov qardaşlarının mәtbәәsi oxucular arasında kitabların tәbliği mәqsәdi ilә vaxtaşırı müxtәlif kitab kataloqları da buraxırdı. Bu kataloqlarda nәşr olunmuş kitablar sahәlәr üzrә qruplaşdırılırdı. Onların qısa biblioqrafik göstәricilәri və annotasiya ilә siyahısı dərc edilirdi.

        ●   1918­-ci ildə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti yaranarkən qardaşlar könüllü olaraq öz mətbəələrini müstəqil dövlətin ixtiyarına vermişdilər. Lakin bolşevik­ kommunist rejimi hakimiyyətə gəldikdən sonra Orucov qardaşlarının mətbəəsi “milliləşdirmə” adı altında əllərindən alındı.

                 Onların həyatlarının ən çətin dönəmi elə Sovet dövrünə düşmüşdü. Sovet hakimiyyəti dövründə Orucov qardaşları tәqiblәrә mәruz qalaraq Bәrdәyә, öz doğma kәndlәrinә qayıtdılar. Lakin burada da tәqibdәn  yaxa qurtarmağa çalışırdılar.


Orucov qardaşlarına aid olmayan fikri göstərin.







Sual 6 - 10

Faydalı iş

          XX әsrin әvvәllәrindә Azәrbaycanda әn böyük vә məşhur nәşriyyat Orucov qardaşlarının nәşriyyat ­mәtbәәsi idi.

             Oruc, Qәnbәr vә Abuzәr Orucov qardaşları Bәrdәnin Alpout kәndindә doğulmuş, Tiflisdә, Gәncәdә vә Rusiyada yüksәk tәһsil almışdılar. Rus, әrәb vә fars dillәrini mükәmmәl bilmәlәri onların sonralar hәm dә jurnalist, tәnqidçi, tәrcümәçi vә redaktor kimi işlәmәlәrinә imkan vermişdi.

     ●   Ata­-babalarından qalma mülkü vә әmlakı satmaqla әldә etdiklәri vәsait һesabına qardaşlar Almaniyadan yeni çap lәvazimatı vә mәtbәә avadanlığı alaraq Bakıya gәtirmiş, o dövr üçün kifayәt qәdər güclü vә müasir mәtbәә qurmuşdular. Bu, Bakıda elektrik enerjisi ilə işləyən ilk mәtbәә idi. Mәtbәә Tağıyevin açdığı vә һimayә etdiyi Qız mәktәbinin binasında yerlәşirdi. Yer kirayəsi kimi Orucov qardaşları hər il məktəbi bitirən məzunlara nəfis nəşr olunmuş “Qurani­-Kərim” kitabı hədiyyə edirdilər.

       ●     Nәşriyyat buraxdığı kitabların dövri mәtbuatda reklamına da xüsusi diqqәt yetirir, vaxtaşırı qәzetlərdә һәmin kitablar һaqqında kiçik elanlar yerlәşdirirdi.

             Belәliklә, Orucov qardaşları, sözün әsl mәnasında, nәşriyyat biznesini müasir səviyyәdә qurmuş iş adamları idilər. Onlar bir çox qәzet vә jurnalların naşiri kimi çıxış edirdilәr.

              Orucov qardaşları Azәrbaycan mәtbuatı tarixindә ilk dәfә olaraq müəlliflərə qonorar verməyə başladılar. Məsələn, böyük yazıçımız Sabirə hər gün yazdığı taziyanələri üçün ayda on manat qonorar verirdilәr.

        ●    Dünya vә rus әdәbiyyatından tәrcümә olunmuş kitablar da nәşriyyatın iş planında müһüm yer tuturdu.

        ●   Orucov qardaşlarının mәtbәәsi oxucular arasında kitabların tәbliği mәqsәdi ilә vaxtaşırı müxtәlif kitab kataloqları da buraxırdı. Bu kataloqlarda nәşr olunmuş kitablar sahәlәr üzrә qruplaşdırılırdı. Onların qısa biblioqrafik göstәricilәri və annotasiya ilә siyahısı dərc edilirdi.

        ●   1918­-ci ildə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti yaranarkən qardaşlar könüllü olaraq öz mətbəələrini müstəqil dövlətin ixtiyarına vermişdilər. Lakin bolşevik­ kommunist rejimi hakimiyyətə gəldikdən sonra Orucov qardaşlarının mətbəəsi “milliləşdirmə” adı altında əllərindən alındı.

                 Onların həyatlarının ən çətin dönəmi elə Sovet dövrünə düşmüşdü. Sovet hakimiyyəti dövründə Orucov qardaşları tәqiblәrә mәruz qalaraq Bәrdәyә, öz doğma kәndlәrinә qayıtdılar. Lakin burada da tәqibdәn  yaxa qurtarmağa çalışırdılar.


Hansı fikirlərin yeri dəyişdirilsə, sxem doğru olar?

FAKTDIR

EHTİMALDIR

1. Qardaşların açdığı mətbəədən sonra bir çox mətbəə fəaliyyətini dayandırmışdı.

4. Maddi vəziyyəti yaxşı olmayan ailələrin uşaqlarına nəşr etdikləri kitabları hədiyyə edirdilər.

2.  Qardaşların mətbəənin kirayəsi üçün pul verməməsi

5. Dərc olunan kitabların içində nəşrin əsas buraxılış məlumatları göstərilirdi.

3. Orucov qardaşlarını naşir kimi fəaliyyət göstərirdilər

6. Həftəlik nəşr olunan qəzetlərdə uşaqlar üçün maraqlı söz oyunları yer alırdı.


Sualın cavabını yazılı şəkildə aşağıdakı xanaya daxil etdikdən sonra “Cavabı təsdiqlə” butonuna klik edin. Açılan qiymətləndirmə meyarları ilə öz cavabınızı müqayisə edib qiymətləndirmə aparın. Nəzərə alın ki, daxil etdiyiniz cavablara test tərtibçisi (müəllim, təlimçi və s.) istəkdən asılı olaraq baxa bilər.




Sual 7 - 10

Faydalı iş

          XX әsrin әvvәllәrindә Azәrbaycanda әn böyük vә məşhur nәşriyyat Orucov qardaşlarının nәşriyyat ­mәtbәәsi idi.

             Oruc, Qәnbәr vә Abuzәr Orucov qardaşları Bәrdәnin Alpout kәndindә doğulmuş, Tiflisdә, Gәncәdә vә Rusiyada yüksәk tәһsil almışdılar. Rus, әrәb vә fars dillәrini mükәmmәl bilmәlәri onların sonralar hәm dә jurnalist, tәnqidçi, tәrcümәçi vә redaktor kimi işlәmәlәrinә imkan vermişdi.

     ●   Ata­-babalarından qalma mülkü vә әmlakı satmaqla әldә etdiklәri vәsait һesabına qardaşlar Almaniyadan yeni çap lәvazimatı vә mәtbәә avadanlığı alaraq Bakıya gәtirmiş, o dövr üçün kifayәt qәdər güclü vә müasir mәtbәә qurmuşdular. Bu, Bakıda elektrik enerjisi ilə işləyən ilk mәtbәә idi. Mәtbәә Tağıyevin açdığı vә һimayә etdiyi Qız mәktәbinin binasında yerlәşirdi. Yer kirayəsi kimi Orucov qardaşları hər il məktəbi bitirən məzunlara nəfis nəşr olunmuş “Qurani­-Kərim” kitabı hədiyyə edirdilər.

       ●     Nәşriyyat buraxdığı kitabların dövri mәtbuatda reklamına da xüsusi diqqәt yetirir, vaxtaşırı qәzetlərdә һәmin kitablar һaqqında kiçik elanlar yerlәşdirirdi.

             Belәliklә, Orucov qardaşları, sözün әsl mәnasında, nәşriyyat biznesini müasir səviyyәdә qurmuş iş adamları idilər. Onlar bir çox qәzet vә jurnalların naşiri kimi çıxış edirdilәr.

              Orucov qardaşları Azәrbaycan mәtbuatı tarixindә ilk dәfә olaraq müəlliflərə qonorar verməyə başladılar. Məsələn, böyük yazıçımız Sabirə hər gün yazdığı taziyanələri üçün ayda on manat qonorar verirdilәr.

        ●    Dünya vә rus әdәbiyyatından tәrcümә olunmuş kitablar da nәşriyyatın iş planında müһüm yer tuturdu.

        ●   Orucov qardaşlarının mәtbәәsi oxucular arasında kitabların tәbliği mәqsәdi ilә vaxtaşırı müxtәlif kitab kataloqları da buraxırdı. Bu kataloqlarda nәşr olunmuş kitablar sahәlәr üzrә qruplaşdırılırdı. Onların qısa biblioqrafik göstәricilәri və annotasiya ilә siyahısı dərc edilirdi.

        ●   1918­-ci ildə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti yaranarkən qardaşlar könüllü olaraq öz mətbəələrini müstəqil dövlətin ixtiyarına vermişdilər. Lakin bolşevik­ kommunist rejimi hakimiyyətə gəldikdən sonra Orucov qardaşlarının mətbəəsi “milliləşdirmə” adı altında əllərindən alındı.

                 Onların həyatlarının ən çətin dönəmi elə Sovet dövrünə düşmüşdü. Sovet hakimiyyəti dövründə Orucov qardaşları tәqiblәrә mәruz qalaraq Bәrdәyә, öz doğma kәndlәrinә qayıtdılar. Lakin burada da tәqibdәn  yaxa qurtarmağa çalışırdılar.


Altından xətt çəkilmiş ifadəyə əsasən cədvəli tamamlayın.

Həqiqi mənada işlənmişdir.

Məcazi mənada işlənmişdir.

Fərqli  (həqiqidirsə məcazi, məcazidirsə, həqiqi) mənada işlədin.

 

 

 

 


Sualın cavabını yazılı şəkildə aşağıdakı xanaya daxil etdikdən sonra “Cavabı təsdiqlə” butonuna klik edin. Açılan qiymətləndirmə meyarları ilə öz cavabınızı müqayisə edib qiymətləndirmə aparın. Nəzərə alın ki, daxil etdiyiniz cavablara test tərtibçisi (müəllim, təlimçi və s.) istəkdən asılı olaraq baxa bilər.




Sual 8 - 10

Faydalı iş

          XX әsrin әvvәllәrindә Azәrbaycanda әn böyük vә məşhur nәşriyyat Orucov qardaşlarının nәşriyyat ­mәtbәәsi idi.

             Oruc, Qәnbәr vә Abuzәr Orucov qardaşları Bәrdәnin Alpout kәndindә doğulmuş, Tiflisdә, Gәncәdә vә Rusiyada yüksәk tәһsil almışdılar. Rus, әrәb vә fars dillәrini mükәmmәl bilmәlәri onların sonralar hәm dә jurnalist, tәnqidçi, tәrcümәçi vә redaktor kimi işlәmәlәrinә imkan vermişdi.

     ●   Ata­-babalarından qalma mülkü vә әmlakı satmaqla әldә etdiklәri vәsait һesabına qardaşlar Almaniyadan yeni çap lәvazimatı vә mәtbәә avadanlığı alaraq Bakıya gәtirmiş, o dövr üçün kifayәt qәdər güclü vә müasir mәtbәә qurmuşdular. Bu, Bakıda elektrik enerjisi ilə işləyən ilk mәtbәә idi. Mәtbәә Tağıyevin açdığı vә һimayә etdiyi Qız mәktәbinin binasında yerlәşirdi. Yer kirayəsi kimi Orucov qardaşları hər il məktəbi bitirən məzunlara nəfis nəşr olunmuş “Qurani­-Kərim” kitabı hədiyyə edirdilər.

       ●     Nәşriyyat buraxdığı kitabların dövri mәtbuatda reklamına da xüsusi diqqәt yetirir, vaxtaşırı qәzetlərdә һәmin kitablar һaqqında kiçik elanlar yerlәşdirirdi.

             Belәliklә, Orucov qardaşları, sözün әsl mәnasında, nәşriyyat biznesini müasir səviyyәdә qurmuş iş adamları idilər. Onlar bir çox qәzet vә jurnalların naşiri kimi çıxış edirdilәr.

              Orucov qardaşları Azәrbaycan mәtbuatı tarixindә ilk dәfә olaraq müəlliflərə qonorar verməyə başladılar. Məsələn, böyük yazıçımız Sabirə hər gün yazdığı taziyanələri üçün ayda on manat qonorar verirdilәr.

        ●    Dünya vә rus әdәbiyyatından tәrcümә olunmuş kitablar da nәşriyyatın iş planında müһüm yer tuturdu.

        ●   Orucov qardaşlarının mәtbәәsi oxucular arasında kitabların tәbliği mәqsәdi ilә vaxtaşırı müxtәlif kitab kataloqları da buraxırdı. Bu kataloqlarda nәşr olunmuş kitablar sahәlәr üzrә qruplaşdırılırdı. Onların qısa biblioqrafik göstәricilәri və annotasiya ilә siyahısı dərc edilirdi.

        ●   1918­-ci ildə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti yaranarkən qardaşlar könüllü olaraq öz mətbəələrini müstəqil dövlətin ixtiyarına vermişdilər. Lakin bolşevik­ kommunist rejimi hakimiyyətə gəldikdən sonra Orucov qardaşlarının mətbəəsi “milliləşdirmə” adı altında əllərindən alındı.

                 Onların həyatlarının ən çətin dönəmi elə Sovet dövrünə düşmüşdü. Sovet hakimiyyəti dövründə Orucov qardaşları tәqiblәrә mәruz qalaraq Bәrdәyә, öz doğma kәndlәrinә qayıtdılar. Lakin burada da tәqibdәn  yaxa qurtarmağa çalışırdılar.


Mətnə əsasən cədvəli doldurun.

SƏBƏB

NƏTİCƏ

1.

Qardaşlar rus, әrәb vә fars dillәrini mükәmmәl bilmәlәri

 Oxucular arasında kitabların tәbliğinə çalışırdılar.

2.


Sualın cavabını yazılı şəkildə aşağıdakı xanaya daxil etdikdən sonra “Cavabı təsdiqlə” butonuna klik edin. Açılan qiymətləndirmə meyarları ilə öz cavabınızı müqayisə edib qiymətləndirmə aparın. Nəzərə alın ki, daxil etdiyiniz cavablara test tərtibçisi (müəllim, təlimçi və s.) istəkdən asılı olaraq baxa bilər.




Sual 9 - 10

Faydalı iş

          XX әsrin әvvәllәrindә Azәrbaycanda әn böyük vә məşhur nәşriyyat Orucov qardaşlarının nәşriyyat ­mәtbәәsi idi.

             Oruc, Qәnbәr vә Abuzәr Orucov qardaşları Bәrdәnin Alpout kәndindә doğulmuş, Tiflisdә, Gәncәdә vә Rusiyada yüksәk tәһsil almışdılar. Rus, әrәb vә fars dillәrini mükәmmәl bilmәlәri onların sonralar hәm dә jurnalist, tәnqidçi, tәrcümәçi vә redaktor kimi işlәmәlәrinә imkan vermişdi.

     ●   Ata­-babalarından qalma mülkü vә әmlakı satmaqla әldә etdiklәri vәsait һesabına qardaşlar Almaniyadan yeni çap lәvazimatı vә mәtbәә avadanlığı alaraq Bakıya gәtirmiş, o dövr üçün kifayәt qәdər güclü vә müasir mәtbәә qurmuşdular. Bu, Bakıda elektrik enerjisi ilə işləyən ilk mәtbәә idi. Mәtbәә Tağıyevin açdığı vә һimayә etdiyi Qız mәktәbinin binasında yerlәşirdi. Yer kirayəsi kimi Orucov qardaşları hər il məktəbi bitirən məzunlara nəfis nəşr olunmuş “Qurani­-Kərim” kitabı hədiyyə edirdilər.

       ●     Nәşriyyat buraxdığı kitabların dövri mәtbuatda reklamına da xüsusi diqqәt yetirir, vaxtaşırı qәzetlərdә һәmin kitablar һaqqında kiçik elanlar yerlәşdirirdi.

             Belәliklә, Orucov qardaşları, sözün әsl mәnasında, nәşriyyat biznesini müasir səviyyәdә qurmuş iş adamları idilər. Onlar bir çox qәzet vә jurnalların naşiri kimi çıxış edirdilәr.

              Orucov qardaşları Azәrbaycan mәtbuatı tarixindә ilk dәfә olaraq müəlliflərə qonorar verməyə başladılar. Məsələn, böyük yazıçımız Sabirə hər gün yazdığı taziyanələri üçün ayda on manat qonorar verirdilәr.

        ●    Dünya vә rus әdәbiyyatından tәrcümә olunmuş kitablar da nәşriyyatın iş planında müһüm yer tuturdu.

        ●   Orucov qardaşlarının mәtbәәsi oxucular arasında kitabların tәbliği mәqsәdi ilә vaxtaşırı müxtәlif kitab kataloqları da buraxırdı. Bu kataloqlarda nәşr olunmuş kitablar sahәlәr üzrә qruplaşdırılırdı. Onların qısa biblioqrafik göstәricilәri və annotasiya ilә siyahısı dərc edilirdi.

        ●   1918­-ci ildə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti yaranarkən qardaşlar könüllü olaraq öz mətbəələrini müstəqil dövlətin ixtiyarına vermişdilər. Lakin bolşevik­ kommunist rejimi hakimiyyətə gəldikdən sonra Orucov qardaşlarının mətbəəsi “milliləşdirmə” adı altında əllərindən alındı.

                 Onların həyatlarının ən çətin dönəmi elə Sovet dövrünə düşmüşdü. Sovet hakimiyyəti dövründə Orucov qardaşları tәqiblәrә mәruz qalaraq Bәrdәyә, öz doğma kәndlәrinә qayıtdılar. Lakin burada da tәqibdәn  yaxa qurtarmağa çalışırdılar.


Tünd hərflərlə verilmiş ifadənin 1. hansı funksiyada olduğunu qeyd edin və 2. onu əvəz edə bilən hər iki funksiyaya aid söz və ya birləşmə yazın.


Sualın cavabını yazılı şəkildə aşağıdakı xanaya daxil etdikdən sonra “Cavabı təsdiqlə” butonuna klik edin. Açılan qiymətləndirmə meyarları ilə öz cavabınızı müqayisə edib qiymətləndirmə aparın. Nəzərə alın ki, daxil etdiyiniz cavablara test tərtibçisi (müəllim, təlimçi və s.) istəkdən asılı olaraq baxa bilər.




Sual 10 - 10

Faydalı iş

          XX әsrin әvvәllәrindә Azәrbaycanda әn böyük vә məşhur nәşriyyat Orucov qardaşlarının nәşriyyat ­mәtbәәsi idi.

             Oruc, Qәnbәr vә Abuzәr Orucov qardaşları Bәrdәnin Alpout kәndindә doğulmuş, Tiflisdә, Gәncәdә vә Rusiyada yüksәk tәһsil almışdılar. Rus, әrәb vә fars dillәrini mükәmmәl bilmәlәri onların sonralar hәm dә jurnalist, tәnqidçi, tәrcümәçi vә redaktor kimi işlәmәlәrinә imkan vermişdi.

     ●   Ata­-babalarından qalma mülkü vә әmlakı satmaqla әldә etdiklәri vәsait һesabına qardaşlar Almaniyadan yeni çap lәvazimatı vә mәtbәә avadanlığı alaraq Bakıya gәtirmiş, o dövr üçün kifayәt qәdər güclü vә müasir mәtbәә qurmuşdular. Bu, Bakıda elektrik enerjisi ilə işləyən ilk mәtbәә idi. Mәtbәә Tağıyevin açdığı vә һimayә etdiyi Qız mәktәbinin binasında yerlәşirdi. Yer kirayəsi kimi Orucov qardaşları hər il məktəbi bitirən məzunlara nəfis nəşr olunmuş “Qurani­-Kərim” kitabı hədiyyə edirdilər.

       ●     Nәşriyyat buraxdığı kitabların dövri mәtbuatda reklamına da xüsusi diqqәt yetirir, vaxtaşırı qәzetlərdә һәmin kitablar һaqqında kiçik elanlar yerlәşdirirdi.

             Belәliklә, Orucov qardaşları, sözün әsl mәnasında, nәşriyyat biznesini müasir səviyyәdә qurmuş iş adamları idilər. Onlar bir çox qәzet vә jurnalların naşiri kimi çıxış edirdilәr.

              Orucov qardaşları Azәrbaycan mәtbuatı tarixindә ilk dәfә olaraq müəlliflərə qonorar verməyə başladılar. Məsələn, böyük yazıçımız Sabirə hər gün yazdığı taziyanələri üçün ayda on manat qonorar verirdilәr.

        ●    Dünya vә rus әdәbiyyatından tәrcümә olunmuş kitablar da nәşriyyatın iş planında müһüm yer tuturdu.

        ●   Orucov qardaşlarının mәtbәәsi oxucular arasında kitabların tәbliği mәqsәdi ilә vaxtaşırı müxtәlif kitab kataloqları da buraxırdı. Bu kataloqlarda nәşr olunmuş kitablar sahәlәr üzrә qruplaşdırılırdı. Onların qısa biblioqrafik göstәricilәri və annotasiya ilә siyahısı dərc edilirdi.

        ●   1918­-ci ildə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti yaranarkən qardaşlar könüllü olaraq öz mətbəələrini müstəqil dövlətin ixtiyarına vermişdilər. Lakin bolşevik­ kommunist rejimi hakimiyyətə gəldikdən sonra Orucov qardaşlarının mətbəəsi “milliləşdirmə” adı altında əllərindən alındı.

                 Onların həyatlarının ən çətin dönəmi elə Sovet dövrünə düşmüşdü. Sovet hakimiyyəti dövründə Orucov qardaşları tәqiblәrә mәruz qalaraq Bәrdәyә, öz doğma kәndlәrinә qayıtdılar. Lakin burada da tәqibdәn  yaxa qurtarmağa çalışırdılar.


Çərçivə daxilində verilmiş sözün üslubunu və mənasını yazın.


Sualın cavabını yazılı şəkildə aşağıdakı xanaya daxil etdikdən sonra “Cavabı təsdiqlə” butonuna klik edin. Açılan qiymətləndirmə meyarları ilə öz cavabınızı müqayisə edib qiymətləndirmə aparın. Nəzərə alın ki, daxil etdiyiniz cavablara test tərtibçisi (müəllim, təlimçi və s.) istəkdən asılı olaraq baxa bilər.




Rəylər